Το αρχείο καταγραφής των ελληνοβλάχικων γλωσσικών ιδιωμάτων παραδόθηκε στο Α.Π.Θ.

 

ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΒΛΑΧΟΦΩΝΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΑΠΘ ΕΔΩΣΕ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΛΥΣΗ ΣΤΟ ΘΕΜΑ ΤΩΝ ΒΛΑΧΙΚΩΝ

 

Εκδήλωση με θέμα την "Ζωή των Βλάχων" στην Κορυτσά!

ΥΠΟΠΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΜΕ ΤΑ «ΒΛΑΧΙΚΑ»! - Ποιοι, πώς και γιατί θέλουν να επιβάλλουν μειονότητα Βλάχων στην Ελλάδα;

 

- Η χρήση της Λατινικής για τον εγγραμματισμό της Βλάχικης Γλώσσας ανησυχεί τους θεσμικούς φορείς του Βλάχικου Ελληνισμού

- Αποκαλυπτικό άρθρο της Εκπαιδευτικού Λίτσας Αναστασίου και του Υποστρατήγου ε.α. Μιλτιάδη Πιτούλη

Οι Βλάχοι: Η καταγωγή, η γλώσσα, και η μακραίωνη ιστορία τους

Μιχάλης Στούκας

Είναι οι Βλάχοι λατινόφωνοι Έλληνες; - Τι αναφέρουν οι βυζαντινές πηγές; - Η γλώσσα των Βλάχων

Με ένα ακόμα…επίμαχο και πολυσυζητημένο θέμα θα ασχοληθούμε σήμερα. Με τους Βλάχους. Με την καταγωγή και την ιστορία τους. Τις αναφορές γι’ αυτούς σε βυζαντινές πηγές. Την προέλευση της ίδιας της λέξης «Βλάχος» αλλά και της λέξης «Αρμάνοι» με την οποία αυτοπροσδιορίζονται οι ίδιοι. Αλλά και την «πορεία» τους στο πέρασμα των αιώνων.

Ποιοι είναι οι Αρμάνοι – Βλάχοι;

Όπως γράφει ο πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών Νικόλαος Μέρτζος, βλάχος κι ο ίδιος στην καταγωγή, στο βιβλίο του «Οι Αρμάνοι Βλάχοι», έκδ. της Φιλοπτώχου Αδελφότητος Ανδρών Θεσσαλονίκης, 2010, «ο όρος Βλάχοι αποτελεί ετεροπροσδιορισμό. Έτσι ορίζονται από τρίτους όσοι αυτόχθονες αρχαίοι πληθυσμοί, προ πάντων ορεσίβιοι αλλά και αστοί, λατινοφώνησαν στην προφορική αποκλειστικά λαλιά τους επειδή υπηρέτησαν όλη τη ζωή τους ως στρατιώτες και αξιωματούχοι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στην Ελλάδα και στον ευρύτερο χώρο της Βαλκανικής. Επί μακρούς αιώνες παρέμειναν επίμονα ενδογαμικοί, δηλαδή παντρεύονταν μονάχα μεταξύ τους, και, γι’ αυτό, διατήρησαν ανόθευτη τη γηγενή καταγωγή τους. Ανέκαθεν εμείς οι αποκαλούμενοι Βλάχοι αυτοπροσδιοριζόμαστε ως Αρμάνοι, δηλαδή Ρωμαίοι πολίτες της καθ’ ημάς Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που κατά τους τελευταίους αιώνες της επονομαζόταν και Ρωμανία. Ως Ρωμαίοι, άλλωστε, αυτοπροσδιορίζονται επί χίλια διακόσια και άνω χρόνια όλοι ανεξαιρέτως οι Έλληνες οι οποίοι ακόμη μέχρι σήμερα αυτοπροσδιορίζονται, επίσης, ως Ρωμιοί. Αρειμάνιοι στην ελληνική γλώσσα σημαίνει αγέρωχοι πολεμιστές. Και ανέκαθεν οι Βλάχοι ήμασταν πολεμιστές». 

Στον πρόλογο του ίδιου βιβλίου, ο Πρόεδρος της Φιλοπτώχου Αδελφότητος Ανδρών Θεσσαλονίκης, Καθηγητής Ιατρικής του ΑΠΘ, Θεόδωρος Ι. Δαρδαβέσης, γράφει: «…οι Βλάχοι δεν πρέπει να θεωρούνται ως μια εξελληνισμένη εθνοτική ομάδα ή ως μια πληθυσμιακή ομάδα διχασμένη από τις εθνικές προπαγάνδες των αρχών του 20ου αιώνα, αλλά ως μια γνήσια έκφραση της ρωμιοσύνης, που διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της νεοελληνικής ταυτότητας».

Η άποψη αυτή, που θεωρείται σήμερα η πλέον ορθή, δεν ήταν πάντα αποδεκτή.

Ο Κ. Παπαρρηγόπουλος, ο Ν. Α. Βέης, ο Π. Αραβαντινός κ.ά. έχοντας ως μοναδικό κριτήριο τη γλώσσα των Βλάχων και την ομοιότητά της με τη ρουμανική, θεωρούσαν ότι οι βλαχόφωνοι Έλληνες Ηπείρου, Μακεδονίας και Θεσσαλίας, έχουν κοινή καταγωγή με τους Βλάχους των περιοχών γύρω από τον Δούναβη και τον Αίμο της Βουλγαρίας. Αντλώντας επιχειρήματα από τους βυζαντινούς χρονογράφους Κίνναμο, Κεκαυμένο και Χαλκοκονδύλη, δέχονται ότι οι βλαχόφωνοι της Βόρειας Ελλάδας, μετοίκησαν σ’ αυτή από την περιοχή του Δούναβη.

Ο Γιώργης Έξαρχος, στο δίτομο έργο του «Οι Ελληνόβλαχοι (Αρμάνοι)», θεωρεί ως ορθότερη ερμηνεία της προέλευσης των Βλάχων, αυτή που έδωσε το 1832 ο Κωνσταντίνος Κούμας. Γράφει λοιπόν ο μεγάλος Λαρισαίος εκπαιδευτικός και Διδάσκαλος του Γένους: «Ό,τι συνέβη εις τους επέκεινα του Ίστρου, Δάκας και Γέτας, είχεν πολύ πρότερον να γίνεται εις τους εντεύθεν του Ίστρου (=Δούναβη) λαούς […]. Αποτέλεσμα τούτων ήτο, ότι Μακεδόνες, Θετταλοί, Έλληνες, έμαθον την γλώσσαν των νικητών των (ενν. των Ρωμαίων) και πολλοί έχασαν την ιδικήν των. Εις μόνον τας μεγάλας πόλεις αντείχεν η Ελληνική Γλώσσα. Όλοι ούτοι οι λαοί ονομάζονται με κοινόν όνομα ΒΛΑΧΟΙ» (Κωνσταντίνος Μ. Κούμας, «Ιστορίαι των Ανθρωπίνων Πράξεων», εν Βιέννη 1832, τόμος ΙΒ’ σελ. 520-521).

Θα μπορούσαμε να παραθέσουμε πάρα πολλές απόψεις ακόμα. Αν χρειαστεί, θα επανέλθουμε. Ας δούμε τώρα την προέλευση της λέξης «Βλάχοι».

Η ετυμολογία της λέξης Βλάχος

Για την προέλευση της λέξης Βλάχος, έχουν διατυπωθεί πολλές απόψεις. Θα αναφέρουμε εδώ, τις κυριότερες από αυτές.

i. Προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη Βλαχά (ή βληχή) = το βέλασμα

ii. Προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη βλαχάν ή βλίχαν(ος) ή βλίκανον = ο βάτραχος

iii. Προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη βλάχνον ή βλάχρον ή βλαχρόν ή βλάθρον ή βλήχρα ή βλήχρον = το φυτό φτέρη

iv. Προέρχεται από τη λατινική λέξη flaccus = αυτός που έχει μεγάλα αφτιά

v. Προέρχεται από την ελληνική λέξη Βράχος

vi. Προέρχεται από την αιγυπτιακή λέξη φελάχος = ποιμένας, βοσκός. Η θεωρία αυτή, με βασικό υποστηρικτή τον διαπρεπή αρχαιολόγο και εθνολόγο Αντώνιο Κεραμόπουλλο (1870-1961), φαίνεται ότι δεν ευσταθεί.

Μια άλλη εκδοχή, θέλει τη λέξη Βλάχοι να προέρχεται από τη γερμανική λέξη Volci. Έτσι ονόμαζαν οι Γερμανοί πρώτα τους Κέλτες και μετέπειτα όλους τους λατινόγλωσσους Ρωμαίους και μη Ρωμαίους γείτονές τους.

Ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης στο «Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας», εκδ. ΚΕΝΤΡΟΥ ΛΕΞΙΚΟΛΟΓΙΑΣ, 2009, γράφει τα εξής:

Βλάχος < σλαβ. Vlaha  < παλ.γερμ. Wal(a)h < λατ. Volcae (> ελυστ. Ουάλκαι), ονομασία κελτικού φύλου που είχε εκλατινιστεί και ζούσε υπό γερμανική κυριαρχία.

Και συνεχίζει με μία «ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ»

Οι Βλάχοι ή Αρωμούνοι (Arman «Ρωμαίοι») του ελληνικού χώρου προέρχονται από πληθυσμούς που είχαν εκλατινιστεί κατά τη ρωμαϊκή περίοδο και μιλούν λατινογενή διάλεκτο, συγγενή προς τα Ρουμανικά. Η  λατ. ονομασία Volcae (απ’ όπου το μεσν. Βλάχοι), που αναφερόταν στους Κέλτες υπηκόους της Ρωμαϊκής και αργότερα της Γερμανικής Αυτοκρατορίας, αποτελεί την αφετηρία στην οποία ανάγονται τα ονόματα διαφόρων σημερινών κελτικών υπολειμμάτων στην Ευρώπη, π.χ. Ουαλοί (Welsh, Μ. Βρετανία), Βαλόνοι (Wallons, γαλλόφωνοι του Βελγίου), Γαλάτες (Gaylois, Γαλλία).

Οι Γερμανοί, και στη συνέχεια όλοι οι Σλάβοι, ονόμαζαν Βλάχους όλους τους λατινόφωνους λαούς ανεξάρτητα από την καταγωγή καθενός απ’ αυτούς. Η δε Πολωνία μέχρι σήμερα, ονομάζει Wloshy, δηλαδή Βλαχία, την Ιταλία!

Βυζαντινές πηγές για τους Βλάχους και τη γλώσσα τους

Ο πρώτος που χρησιμοποιεί βλάχικες λέξεις, στο έργο του «Περί Κτισμάτων», είναι ο ιστορικός Προκόπιος, που έζησε στα χρόνια του Ιουστινιανού 6ος αιώνας.

Περίπου την ίδια εποχή, ο Ιωάννης Λυδός, λατινομαθής, νομικός και φιλόσοφος (περ. 490-578), αποκαλύπτει την ύπαρξη λατινόφωνων πληθυσμών στις ευρωπαϊκές χώρες. Στο έργο του «Περί των Αρχών της Ρωμαίων Πολιτείας», αναφέρει ότι: «Υπήρχε παλιός νόμος όσα γίνονταν από τους επάρχους, ακόμα και από τις άλλες αρχές, να λέγονται στην ιταλική γλώσσα…και όσα γίνονται στην περιοχή της Ευρώπης (έτσι ονομαζόταν εκείνη την εποχή η Βαλκανική) διαφύλαξαν την αρχαιότητα από ανάγκη, διότι οι κάτοικοί της, αν και ήταν στο μεγαλύτερο μέρος έλληνες, μιλούσαν ιταλικά («τη των Ιταλών φθέγγεσθο φωνή», γράφει στο πρωτότυπο) και ιδιαίτερα οι δημόσιοι υπάλληλοι».

Διαπιστώνει λοιπόν ο Λυδός, ότι κατά τον 6ο αιώνα, στα Βαλκάνια ομιλείται η ιταλική (λατινική) γλώσσα, όχι μόνο από τους Έλληνες, που αποτελούσαν την πλειοψηφία του πληθυσμού της Χερσονήσου του Αίμου αλλά κι από τους υπόλοιπους.

Το γεγονός αυτό, αποδεικνύει την ελληνικότητα των λατινόφωνων – βλαχόφωνων πληθυσμών, πράγμα που καταρρίπτει τη ρουμανική προπαγάνδα ότι οι λατινόφωνοι λαοί των Βαλκανίων είναι ρουμανικής καταγωγής. 

Επόμενη μαρτυρία για βλάχικες λέξεις, προέρχεται από τον Θεοφύλακτο Σιμοκάττη, ο οποίος άκμασε μεταξύ 610 και 640. Αναφερόμενος σε εκστρατεία του στρατού της Ρωμανίας (Βυζαντίου), υπό τον στρατηγό Κομεντιόλο εναντίον των επιδρομέων Αβάρων, στην περιοχή Κορνομπάτ Αετού (δυτικά της Μεσημβρίας), που έγινε το 589, γράφει τα εξής:

Θέλοντας να αιφνιδιάσει τους Αβάρους, ο Κομεντίολος, διέταξε τους στρατιώτες του να τους επιτεθούν πριν ξημερώσει. Κάποια στιγμή, το φορτίο ενός από τα μεταγωγικά ζώα έγειρε και κάποιος φώναξε στον οδηγό του ζώου «ρετόρνα, ρετόρνα, φράτερ». Η φράση αυτή σημαίνει στα αρμάνικα – βλάχικα «γέρνει, γέρνει (ενν. το φορτίο) αδελφέ».

Δημιουργήθηκε αδικαιολόγητος πανικός στο στράτευμα, καθώς «οι στρατιώτες νόμισαν ότι τους διατάσσουν να κάνουν μεταβολή λόγω αιφνιδιαστικής εμφάνισης άλλου εχθρού. Γύρισαν λοιπόν τότε προς τα πίσω κραυγάζοντας «επιχωρίω γλώττη…ρετόρνα».

Αυτό οφειλόταν, στο ότι η λέξη ρετόρνα, εκλήφθηκε από πολλούς ως εντολή να γυρίσουν πίσω, ενώ είχε τη σημασία «έλα πίσω» (να δεις τις αποσκευές που θα πέσουν από το ζώο). Το ίδιο περιστατικό, περιγράφει και ο Θεοφάνης, σπουδαίος Βυζαντινός ιστορικός: «Τόρνα, τόρνα, φράτρε και ο μεν κύριος του ημιόνου την φωνήν ουκ ήσθετο οι δε λαοί ακούσαντες και τους πολεμίους επιστήναι αυτοίς υπονοήσαντες, εις φυγήν ετράπησαν τόρνα, τόρνα μεγίσταις φωνές ανακράζοντες».

Η περιγρφή του Θεοφάνη και η χρήση της λέξης «τόρνα», είναι πιο κοντά στην ιστορική πραγματικότητα και το γλωσσικό ιδίωμα των Βλάχων.

Ο αυτοκράτορας, λόγιος, συγγραφέας και διανοούμενος, Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος (912-953), γράφει για «ελληνίζοντες (που) και την πάτριον Ρωμαϊκήν γλώσσαν αποβαλλόντες».

Ο Πορφυρογέννητος αναφέρεται σε πληθυσμούς που επί των ημερών του απέβαλαν την πατρική τους γλώσσα, τη ρωμαϊκή. Δεν δίνει περισσότερες πληροφορίες γι' αυτούς ωστόσο από όσα γράφει διαπιστώνουμε ότι από εκείνη την εποχή αρχίζει μια διαδικασία "γλωσσικού απολατινισμού" πληθυσμών που είχαν εκλατινιστεί γλωσσικά τους προηγούμενους αιώνες.

Η πρώτη μνεία στην ύπαρξη Βλάχων γίνεται από τον Γεώργιο Κεδρηνό (11ος αιώνας) ο οποίος αναφερόμενος στον ηγεμόνα των Βουλγάρων Συμεών και την οικογένειά του γράφει:

"Τούτων δε των τεσσάρων αδελφών Δαβίδ μεν ευθύς απεβίω αναιρεθείς μέσον Καστορίας και Πρέσπας κατά τας λεγομένας Καλάς Δρυς μετά τινών Βλάχων οδιτών".

Βέβαια δεν γνωρίζουμε ποιους ακριβώς εννοούσε με τη λέξη "Βλάχοι" ο Κεδρηνός. 

Ο Σωκράτης Λιάκος γράφει:

"Εις την στενωπό Πισοδερίου έλαβε χώραν κατά το έτος 980 μ.Χ. περίπου και το γεγονός του φόνου του Δαυίδ, πρωτότοκου υιού του κόμητος Νικολάου, μέγα ισχύοντος παρά τοις Βουλγάροις όπως μας λέγει ο Σκυλίτζης εις την θέση Καλάς Δρυς, από Βλάχους οδίτας. Το όνομα τούτο Καλάς Δρυς ή Καλαί Δρυς ταυτίζεται με τα τοιούτα: Κάλεα ντι Ντούρους (Οδός Δυρραχίου) και Κάλεα ντι Ρίσσον (Δρόμος του Λυγκός) στη γλώσσα των τότε και σήμερα αρμανόγλωσσων (Βλαχόφωνων-Λατινομακεδονόγλωσσων) φυλάκων αυτής, γεγονός που αποκαλύπτει ότι οι οδοφύλακες της στενωπού αυτής ήσαν Αρμανόφωνοι= Βλαχόφωνοι= Λατινομακεδονόγλωσσοι, ό, τι είναι και μέχρι σήμερα".

Ο Βασίλειος Β' ο Βουλγαροκτόνος (976-1925) σε έγγραφο με την υπογραφή του (1020) που βρέθηκε στο Σινά, γράφει: "Θεσπίζομεν ταύτα πάντα κατέχειν τον αυτόν αγιώτατον Αρχιεπίσκοπον και λαμβάνειν το κανονικόν αυτών πάντων και τον ανά πάσαν Βουλγαρίαν Βλάχων και των περί τον Βαρδάρειον Τούρκων όσοι εντός Βουλγαρικών όρων εισί…".

Ούτε όμως ο Βασίλειος διευκρινίζει ποιοι ακριβώς ήταν οι "ανά πάσαν Βουλγαρίαν Βλάχοι", με αποτέλεσμα οι ιστορικοί να δώσουν διάφορες εκδοχές.

Ο Βυζαντινός ιστορικός Ιωάννης Κεκαυμένος (11ος αι.) στο έργο του "Στρατηγικόν", δεν μιλά καθόλου κολακευτικά για τους Βλάχους, χαρακτηρίζοντάς τους γένος άπιστο, απειθάρχητο αλλά και ότι αποτελούσαν ξεχωριστό έθνος, συγγενικό με τους Δακορουμάνους.

Γράφει μεταξύ άλλων: "Ουδέποτε εφύλαξε πίστιν (το γένος των Βλάχων) προς τινά ουδέ προς τους αρχαιοτέρους βασιλείς των Ρωμαίων. Πολεμηθέντες παρά του βασιλέως Τραϊανού και παντελώς εκτριβέντες, εάλωσαν (…) ούτοι γαρ εισίν οι λεγόμενοι Δάκαι και Βέσαι ώκουν δε πρότερον πλησίον του Δουναβίου ποταμού και του Σάου (…) ένθα νυν Σέρβοι αρτίως οικούσιν, εν οχυροίς και δυσβάτοις τόποις".

Οι απόψεις του Κεκαυμένου προκάλεσαν σφοδρές αντιδράσεις στα νεότερα χρόνια. Ο Αντώνιος Κεραμόπουλλος γράφει:

"Δεν γνωρίζομεν αν ο βασιλεύς προήγαγε αυτόν εις ανώτερο αξίωμα δια τούτο" (την εμπαθή δηλαδή στάση του απέναντι στους Βλάχους. Και σε άλλο σημείο: "Ο Κεκαυμένος… τυφλούται εκ του μίσους κατά των αποστατούντων Βλάχων και αποδιοπομπούμενος μέχρι Δακίας και Σαύου το μισητόν γένος υβρίζει συλλήβδην Κουτσοβλάχους τε και Δάκας".

Το λάθος του Κεκαυμένου, είναι ότι ταυτίζει τους Βλάχους με τους Δακορουμάνους, γιατί τους θεωρεί ομόφυλους.

Η Άννα Κομνηνή, στο έργο της "Αλεξιάδα", δίνει πληροφορίες για τους Βλάχους της Θεσσαλίας:

«Και τοις μέρεσι της Λαρίσσης εγγίσας και διελθών δια του βουνού των Κελλίων και την δημοσίων λεωφόρον δεξιόθεν καταλιπών και του βουνού τον ουτωσί εγχωρίως καλούμενον Κίσσαβον, κατήλθεν εις Εζεβάν, χωρίο δε τούτον Βλαχικόν της Ανδρωνείας έγγιστα διακείμενου».

Σε άλλο σημείο, αναφέρεται στους Βλάχους του Αίμου, της Μακεδονίας και των περιοχών του Δούναβη:

"Νυκτός δε καταλαβόντος Πουδίλου τινός εκκρίτου των Βλάχων και την των Κομάνων δια του Δανούβεως διαπεραίωσιν απαγγείλοντος, δέον έκρινε αναζούσης της ημέρας μετακαλεσάμενος τους εκκρίτους των συγγενών τε και ηγεμόνων βουλεύασθαι ό,τι δει ποείν…Των γουν Κομάνων παρά των Βλάχων τας δια των κλεισουρών ατραπούς μεμαθηκότων και ούτω τον Ζυγόν ραδίως διεληλυθότων άμα τω τη Γολόνη προσπελάσαι ευθύς οι έποικοι ταύτης δεσμήσαντες τον την φυλακήν του κάστρου πεπιστευμένον παραδεδώκασι τοις Κομοίνοις…"

Και παρακάτω: "… και οπόσοι τον νομάδα βίον είλοντο (Βλάχους τούτους καλείν οίδε διάλεκτος) (και τους άλλοθεν εξ απασών των χωρών ερχομένους ιππέας τε και πεζούς".

Από όσα γράφει η Άννα Κομνηνή, προκύπτουν τα εξής:

Βορειότερα της Λάρισας, υπήρχε Βλαχοχώρι, που ονομαζόταν Εζεβάν. Υπήρχαν Βλάχοι κοντά στον Δούναβη, που ήταν γείτονες με τους Κουμάνους. Οι Βλάχοι ζούσαν ή κινούνταν κοντά στον Αίμο. Οι Βλάχοι έκαναν νομαδική ζωή, δεν διευκρινίζει όμως αν ήταν ή όχι λατινόγλωσσοι.

Ο Ιωάννης Κίνναμος, (1143 – 1185), θεωρεί τους Βλάχους αποίκους από την Ιταλία. Γράφει χαρακτηριστικά:

"Λέοντα δε τινά Βατάτζην επίκλησιν, ετέροθεν στράτευμα επαγόμενον άλλοτε συχνόν και δη και Βλάχων πολύν όμιλο οι των εξ Ιταλίας άποικοι πάλαι είναι λέγονται, εκ των προς τω Ευξείνω καλουμένω Πόντω χωρίων εμβαλείν εκέλενεν εις Ουννικήν".

Ο Νικήτας Ακομινάτος – Χωνιάτης (13ος αι.), αναφέρεται σε Βλάχους της περιοχής του Αίμου, γράφοντας τα εξής:

"Και έλαθε δια σμικροπρέπειαν και άλλας μεν πόλεις καλαμησάμενος, αι κατ ' Αγχίαλον συνωκίζοντο, εαυτώ δε μάλιστα και Ρωμαίοις εκπολεμώσας τους κατά τον Αίμον το όρος Βαρβάρους, οι Μυσοί πρότερον ωνομάζοντο, νυνί δε Βλάχοι κικλήσκονται"

Στο ποιητικό του έργο "Χρονική Ιστορία", ο μοναχός Εφραίμ Αίνιος, αναφέρεται συχνά στη Βλαχία και τους Βλάχους.

"Ων χάριν Μυσών εκταραχθέν πως έθνος κατ' Αίμον οικούν, οι κικλήσκονται Βλάχοι"

Αναφορές γίνονται ακόμα στον "Κώδικα Νόμων", του Στέφανου Δουσάν και στο ποίημα "Πουλολόγος" (14ος αι)

"Και αν τύχουν εκ την Ζαγοράν Βούλγαροι είτε Βλάχοι".

Ο ποιητής Ιωάννης Κατράρης, στο "Προς τον φιλόσοφον και ρήτορα Νεόφυτον", γράφει:

"Βούλη και μορφή ακούσαι;

Την μεν γέννην έστι Βλάχος,

Αλβανίτης δεν την όψιν,

Του δε σώματος την θέσιν.

Βουλγαροαλβανιτόβλαχος"

Μνεία για τους Βλάχους, γίνεται και σε λαϊκό τραγούδι του 10ου αιώνα.

Τέλος, ο Λαόνικος Χαλκοκονδύλης (15ος αιώνας), θεωρεί (δεν αναφέρει πηγές ή αποδεικτικά στοιχεία), ότι το έθνος που κατοικεί στην Πίνδο της Θεσσαλίας, εγκαταστάθηκε εκεί από την Δακία. Το έθνος αυτό ονομάζεται Βράχοι. Στην Πίνδο, κατοικούν Βλάκοι, που είναι ομόγλωσσοι με τους Δάκες του Δούναβη και μοιάζουν μεταξύ τους. Οι Βράκοι ή Βλάκοι (Βλάχοι) ζουν ως ένοπλοι είναι διαιρεμένοι σε δύο περιοχές χώρες, η μία κοντά στον Δούναβη και η άλλη στην Μπογδανία (σημ. Μολδαβία!)

Η εμφάνιση του όρου "Βλαχία"

Ο όρος "Βλαχία", πρωτοεμφανίζεται στο "Οδοιπορικό" του Ισπανοεβραίου περιηγητή Βενιαμίν εκ Τουδέλης, που το 1160, βρέθηκε ως περιηγητής στην Ελλάδα.

Επισκεπτόμενος τη Φθιώτιδα, συνάντησε Βλάχους που κατοικούσαν στα βουνά γύρω από τη Λαμία, τη δε Λαμία, που αποκαλεί Sinon Potamo= Ζητούνι, "κείται εις τους πρόποδας των αρέων της Βάχίας". δηλαδή στις υπώρειες της Όθρνος.

Σε χρυσόβουλο του αυτοκράτορα Αλέξιου Γ' (1195 – 1203), αναφέρεται η "Provincia Valachie", ως  τμήμα της Θεσσαλίας.

Τέλος, στο κείμενο της "Partitio Romanie" (1204), όπου αναφέρονται οι περιοχές και οι χώρες που δόθηκαν μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους στον Βονιφάτιο Μομφερατικό, γίνεται μνεία στην "Provintia Blachie", τμήμα της Θεσσαλίας.

Βλέπουμε λοιπόν, ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία, οι Βυζαντινές πηγές (πλην Κεκαυμένου και Χαλκοκονδύλη) δεν αναφέρονται σε κάθοδο Βλάχων από τη Δακία προς την Ελλάδα, κάτι που αποτέλεσε βασικό επιχείρημα της προπαγάνδας των Ρουμάνων, που ήθελαν να "οικειοποιηθούν" τους Βλάχους και να δημιουργήσουν μειονοτικό ζήτημα στην Ελλάδα.

Από παντού προκύπτει ότι οι Βλάχοι είναι λατινόφωνοι Έλληνες. Όσο για τη Βλαχία, τον όρο αυτό συναντάμε τον 12ο αιώνα, και αναφέρεται σε τμήματα της Θεσσαλίας και την περιοχή της Φθιώτιδας. Δεν υπάρχει ιστορική πηγή που να αναφέρει τον όρο Βλαχία σε περιοχές πάνω από τον Δούναβη ή σε περιοχές μεταξύ του Δούναβη και Αίμου μέχρι και τον 12ο αιώνα.

Σε άλλες επιστημονικές απόψεις για τους Βλάχους, στην πολιτική της Ρουμανίας στο θέμα αυτό, στο περιβόητο "πριγκιπάτο της Πίνδου" (1917) και τη "Ρωμαϊκή ή Βλάχικη Λεγεώνα" (1941), θα αναφερθούμε σύντομα, σε άρθρο στο protothema. gr 

Πηγές: Γιώργης Έξαρχος, "ΟΙ ΕΛΛΗΝΟΒΛΑΧΟΙ ΑΡΜΑΝΟΙ" εκδόσεις Καστανιώτη 2001 (2 τόμοι)

Ορέστης Κουρέλης, "Βλαχόφωνοι Έλληνες", ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ Αδελφών Κυριακίδη α.ε., 2010

Ντούσαν Πόποβιτς, "ΑΡΜΑΝΟΙ ΒΛΑΧΟΙ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ"

"Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών", 2010.

Νικόλαος Μέρτζος, "Οι Αρμάνοι Βλάχοι", έκδ.

ΦΙΛΟΠΤΩΧΟΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΑΝΔΡΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, 2010.

www.protothema.gr

Ένωση Βλάχων Αλβανίας: Δεν είμαστε εθνική μειονότητα, καταγόμαστε από τους αρχαίους Έλληνες και Ιλλυριούς - Unioni i Vllehëve, ne nuk jemi etni e veçantë, ne kemi prejardhje nga Helenët dhe Ilirët!

Με επιστολής της στην Επιτροπή Νόμων της Αλβανικής Βουλής, η Ένωση Βλάχων Αλβανίας ζητά την τροποποίηση του άρθρου 3 του Νόμου για τις Μειονότητες που αναμένετε να ψηφιστεί τις επόμενες μέρες. Το συγκεκριμένο άρθρο κατονομάζει τις οκτώ αναγνωρισμένες μειονότητες στην Αλβανία δηλαδή την Ελληνική, τη Σλαβομακεδονική, τη Βλάχικη (Vllahe/Arumune), τους Ρομά, τους Αιγυπτίους, τους Μαυροβούνιους, τους Σέρβους και τους Βόσνιους.

Ο πρόεδρος της Ένωσης Βλάχων Θανάσης Πότσης εκτός των άλλων στην επιστολή του αναφέρει ότι οι Βλάχοι στα Βαλκάνια έχουν ελληνική και ιλλυρικη καταγωγή, δεν αποτελούν ξεχωριστό έθνος και ζητούν να αναφέρονται ως γλωσσική μειονότητα και όχι ως εθνική.

Να θυμίσουμε πως ο κ. Πότσης συνυπέγραψε την πρόταση της Ομόνοιας για το συγκεκριμένο νόμο.

Στη συνέχει η επιστολή της Ένωσης Βλάχων Αλβανίας και η μετάφραση της

• UNIONU A RRËMËNJLLOR DI ARBËNËSHII

  ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΒΛΑΧΩΝ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ

  Τίρανα, 04.10.2017

  Προς: ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ

  ΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

  Εξ ονόματος του Συλλόγου «ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΒΛΑΧΩΝ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ»,

  εκπροσώπου της μεγαλύτερης ομάδας στους κόλπους της βλάχικης κοινότητας στη

  χώρα, επιτρέψτε μου να εκφράσω τη θετική μου εκτίμηση για την πρωτοβουλία της

  κυβέρνησης, να έχουμε επιτέλους ένα νόμο αφιερωμένο στις εθνικές και στις

  πολιτιστικό-γλωσσικές μειονότητες στην Αλβανική Δημοκρατία.

  Με βάση τη σύνθεση του πληθυσμού στην Αλβανία, από εθνικής και πολιτιστικό-

  γλωσσικής οπτικής γωνίας, στη χώρα μας ιστορικά διακρίνονταν δύο κατηγορίες

  ομάδων, από τις οποίες , η πρώτη ομάδα απαρτίζεται από τις εθνικές μειονότητες,

  οι οποίες πράγματι, χαρακτηρίζονται από έναν αριθμό εθνικών γνωρισμάτων, που τις

  διακρίνουν από το υπόλοιπο μέρος του πληθυσμού, ενώ στη δεύτερη ομάδα μετέχουν

  οι διάφορες πολιτιστικό-γλωσσικές κοινότητες, με αριθμό ιδιαίτερων

  χαρακτηριστικών, γλωσσικών και πολιτιστικών, τα οποία πάντως, δεν είναι επαρκή

  για να αποτελέσουν αυτές οι κοινότητες, μια ξεχωριστή από εθνικής άποψης ομάδα.

  Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνεται και η Βλάχικη κοινότητα, η οποία υπ΄ αυτή τη

  μορφή έχει αναγνωριστεί ιστορικά από το υπόλοιπο μέρος του πληθυσμού στην

  Αλβανία, και σε όλες σχεδόν τις χώρες της περιοχής μας όπου η Βλάχικη κοινότητα

  ζει, τόσο ως αυτόχθονας πληθυσμός, όσο και ως πληθυσμός που εγκαταστάθηκε

  κάποια στιγμή της ιστορίας τους.

  Μη θέλοντας, ειδικά, να αναλάβω το ρόλο εκείνου που συγγράφει την ιστορία για τη

  Βλάχικη κοινότητα, στην οποία εγώ ανήκω, περιληπτικά επιθυμώ να τονίσω:

  – Οι Βλάχοι στο νότιο τμήμα της Βαλκανικής, και ειδικά στην Ελλάδα και την

  Αλβανία, είναι απόγονοι των αρχαίων λαών, Ελλήνων και Ιλλυριών, οι οποίοι,

  στον ένα ή τον άλλο βαθμό, άφησαν ανεξίτηλα ίχνη και άσκησαν

  αποφασιστικής σημασίας επίδραση στον παγκόσμιο πολιτισμό. Από την άλλη

  όμως, αυτή η κοινότητα, σε μια ορισμένη ιστορική περίοδο στην οποία

  επικρατούσαν στρατιωτικά, οικονομικά και πολιτιστικά οι Ρωμαίοι, απέκτησε

  ορισμένες ιδιομορφίες πολιτιστικής και γλωσσικής φύσεως, οι οποίες

  συνέβαλαν στη διαμόρφωση της βλάχικης γλώσσας – νεολατινική γλώσσα,

  καθώς και ορισμένων άλλων πολιτιστικών στοιχείων.

  – Από τότε που ολοκληρώθηκε η επίδραση της ρωμαϊκής κουλτούρας επί της

  κοινότητας αυτής και μέχρι τις μέρες μας, η γλωσσική και πολιτιστική

  ταυτότητα της Βλάχικης κοινότητας, στηρίζεται σε δύο στυλοβάτες: ο ένας
• είναι η Ελληνική και Ιλλυρική τους εθνική καταγωγή, ο άλλος είναι τα

  γλωσσικά και τα πολιτιστικά στοιχεία, που αντικατοπτρίζονται κυρίως στη

  γλώσσα τους καθώς και σε ορισμένα ιδιαίτερα πολιτιστικά στοιχεία.

  Με βάση τα προαναφερόμενα σεμνά στοιχεία, επιτρέψτε μου παρακαλώ, να κάνω

  ορισμένες συστάσεις για το Νομοσχέδιο «Περί προστασίας των Εθνικών

  Μειονοτήτων στην Αλβανική Δημοκρατία» :

  1. Το νομοσχέδιο, τόσο ως προς την ονομασία, όσο και στο περιεχόμενό του, θα

  πρέπει να εκφράζει και να θεωρείται ως : Νομοσχέδιο «Περί προστασίας

  εθνικών και πολιτιστικό- γλωσσικών μειονοτήτων στην Αλβανική

  Δημοκρατία».

  2. Το Νομοσχέδιο θα πρέπει να παρουσιάζει και να αναφέρεται ξεχωριστά στις

  εθνικές μειονότητες και στις πολιτιστικό- γλωσσικές κοινότητες.

  3. Ο νόμος αυτός θα πρέπει να διασφαλίζει στις εθνικές μειονότητες και στις

  πολιτιστικό-γλωσσικές κοινότητες, με τον ίδιο τρόπο, ισότιμα και χωρίς

  διακρίσεις, όλα τα δικαιώματα που ο ίδιος προβλέπει, ειδικά τα δικαιώματα

  που έχουν σχέση με τη γλώσσα που χρησιμοποιούν, με την θρησκευτική τους

  πίστη και τις ξεχωριστές πολιτιστικές αξίες. Με τον τρόπο αυτό, ο νόμος θα

  διασφαλίζει ισότιμα τις δύο ομάδες. Τα εθνικά και τα πολιτιστικά-γλωσσικά

  δικαιώματά τους θα προστατεύονται ισότιμα, θα χαίρουν της ίδιας κοινωνικής

  φροντίδας και από τους νόμιμους και αντιπροσωπευτικούς θεσμούς του

  αλβανικού κράτους.

  Στο τέλος, ελπίζοντας ότι οι συστάσεις που διατύπωσα εξ ονόματος της ΕΝΩΣΗΣ

  ΤΩΝ ΒΛΑΧΩΝ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ θα ληφθούν υπόψη, αξιοποιείστε παρακαλώ την

  προθυμία μας να συμβάλουμε στη διατύπωση των απαιτούμενων τροποποιήσεων, οι

  οποίες θα έκαναν ώστε ο νόμος αυτός να εκφράζει όλες τις μειονοτικές ομάδες και

  να αντικατοπτρίζει πλήρως την εθνική και πολιτιστικό-γλωσσική πραγματικότητα

  στην Αλβανία.

  Ευχαριστούμε για την κατανόηση,

  Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΩΝ ΒΛΑΧΩΝ ΑΛΒΑΝΙΑΣ

  Θανάσης Πότσης – Thanas Poçi.

Unioni i Vllehëve Të Shqipërisë Komente Mbi Projekt Ligjin Protokolluar Në Kuvend by Pelasgos Koritsas on Scribd

Προπαγάνδα με τους Βλάχους

 

Του ΝΙΚΟΛΑΟΥ I. ΜΕΡΤΖΟΥ *

Πρόσφατα η Ρουμανία, εξεβίασε το Βελιγράδι να αναγνωρίσει «βλάχικη μειονότητα» στη Σερβία, ενώ η ρουμανική προπαγάνδα συνεχίζεται - και στην Ελλάδα. Ως γνωστόν, ευθύς μετά την ίδρυση της η Ρουμανία επί τουλάχιστον 73 συνεχή χρόνια μεταξύ 1870-1943 δαπάνησε ποταμούς χρυσού για να πείσει τους βλαχόφωνους Ελληνες ότι τάχα «είναι Ρουμάνοι», αλλά απέτυχε οικτρά. Οι ελάχιστες εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον απαράβατο κανόνα. Από το 1960 συνεχίζει με ηπιότερους τρόπους την προσπάθεια εκμαυλισμού, προσφέροντας υποτροφίες και άλλα προνόμια σε οποιονδήποτε Βαλκάνιο νέο, προερχόμενο απλώς από βλαχόφωνη οικογένεια, έστω και μεικτή. Απέτυχε στην Ελλάδα, αλλά έχει επιτυχίες στα Σκόπια και στην Αλβανία. 

Στους καιρούς μας, ωστόσο, το ζήτημα δεν περιορίζεται μόνο στη ρουμανική προπαγάνδα. Τα τελευταία 25 χρόνια ισχυρά ξένα κέντρα επιχειρούν συστηματικά να αναγνωρισθεί διεθνώς στα Βαλκάνια ένα ξεχωριστό «Διαπεριφερειακό Εθνος Βλάχων» με αντίστοιχες «μειονότητες» σε καθεμιά βαλκανική χώρα. Ο στόχος είναι προφανής: εσωτερικές έριδες έως συγκρούσεις στα σπλάχνα του καθενός λαού, αποσταθεροποίηση των επιμέρους βαλκανικών κρατών χωριστά και τελικά περαιτέρω κατακερματισμός της Βαλκανικής. 

Η βαλκανική χερσόνησος είναι κρίσιμος γεωπολιτικός χώρος επειδή αποτελεί τον συντομότερο στρατηγικό διάδρομο προς/από τα κοιτάσματα της Κασπίας και ελέγχει την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ενωσης, επειδή τη διασχίζουν οι ενεργειακοί αγωγοί, όπου αναμετρούνται η Ουάσιγκτον με τη Μόσχα. Γι' αυτόν τον σκοπό τα ξένα κέντρα επικαλούνται το γεγονός ότι Βλάχοι σήμερα υπάρχουν σε Αλβανία, Σερβία, Σκόπια, Βουλγαρία, Ρουμανία και Ελλάδα. Ετσι όντως συμβαίνει. Ωστόσο, αμάχητα κρατικά αρχεία, αυτοκρατορικά διατάγματα, μνημεία, επιτύμβια, μέγαρα, εμπορικά κέντρα και επιστημονικά συγγράμματα ξένων ιστορικών, τόσο στα Βαλκάνια όσο και στην Αυστροουγγαρία, μαρτυρούν διαχρονικά από τον 16ο κιόλας αιώνα ότι όλοι αυτοί ανεξαιρέτως οι Βλάχοι προήλθαν από τα περιώνυμα βλαχοχώρια του ευρύτερου ελληνικού χώρου, καμάρωναν ότι είναι Ελληνες, καλλιέργησαν και μετέδωσαν την ελληνική παιδεία, μετέδωσαν τον ευρωπαϊκό Διαφωτισμό, συνέδραμαν πρωταγωνιστικά το Γένος να απελευθερωθεί και χρύσωσαν τη μικρή Ελλάδα μόλις απελευθερώθηκε. Τα αμάχητα αυτά τεκμήρια πιστοποιούν την εθνική ταυτότητα της βλαχόφωνης Ρωμιοσύνης μας στη Διασπορά με ονοματεπώνυμο, τόπο καταγωγής, επάγγελμα και χρονολογία αυτών των Βλάχων. 

Στις χώρες της μετέπειτα Γιουγκοσλαβίας, Αυστρίας και Ουγγαρίας, οι Ελληνες Βλάχοι απέκτησαν μυθικές περιουσίες, τεράστια κτήματα, ισχυρότατες τράπεζες, περίλαμπρα μέγαρα και τίτλους ευγενείας στον αυτοκρατορικό οίκο των Αψβούργων. Αφού είχαν ανθήσει οτη Βενετία, επικρατούσαν στη Ριέκα και στην Τεργέστη. Κυριάρχησαν στη Βούδα, την Πέστη και τη Βιέννη, όπου έκτισαν μνημειώδες ελληνικούς vαούς και θεόρατα καραβάν σαράι για τα καραβάνια τους, ανέπτυξαν ισχυρότατες επιχειρήσεις, έγιναν μεγάλοι τραπεζίτες, βαρώνοι και μυστικοί σύμβουλοι του αυτοκράτορα. Στην Πέστη, οι Ελληνες δεν ανέχονται να εκκλησιάζονται στη σερβική εκκλησία και ζητούν άδεια να κτίσουν δική τους. Την ελληνική αίτηση «υπογράφουν 300 ελληνικές οικογένειες εξ ων τα 2/3 Μακεδονόβλαχοι. Οι 177 οικογένειες κατάγονται από τη Μοσχοπολη. Ο έρανος για τον ναό απέδωσε 32.454 χρυσά φλωριά. Τα 26.000 έδωσαν Μοσχοπολίτες: 40.000 φράγκα ο Αλέξανδρος Λέπωρος, 2.000 χρυσά φλωριά ο Ναούμ Μέσκα και ο Γεώργιος Χριστοδούλου». Ο μεγαλοπρεπής ελληνικός ναός της Πέστης εγκαινιάζεται το 1770 και αφιερώνεται στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Την ίδια εποχή, οι Ρωμαίοι Μακεδονόβλαχοι στη σερβική πόλη Στάμπατε συντηρούν τέσσερα ελληνικά σχολεία: άρρεναγωγείο, παρθεναγωγείο, γυμνάσιο και επαγγελματική σχολή. 

Μόλις ιδρύθηκε το πρώτο ελεύθερο κράτος, πρώτοι εξ όλων των Ελλήνων οι Βλάχοι της Βιέννης το 1830 αποστέλλουν στον κυβερνήτη την πλουσιοπάροχη βοήθειά τους για τα ορφανά του Αγώνα. Στις 16 Μαΐου 1830, ο κυβερνήτης Ιωαν. Καποδίστριας έγραφε στον Βλάχο μεγιστάνα Γεώργιο Σ. Σίνα, γενάρχη των ομωνύμων μεγάλων εθνικών ευεργετών, τα εξής: «Εδέχθημεν μετά πολλής ευγνωμοσύνη την ποσότητα των 2.007/100 διστήλων τα οποία μετά των εν Βιέννη συμπολιτών σας Γραικο-Βλάχων προσεφέρετε δωρεάν (...) Είθε το ιδικόν σας παράδειγμα να εγείρη και άλλους ομογενείς (...) Εκφράζομεν προς σε, Κύριε, και προς τους συμπολίτας σου Γραικο-Βλάχους πολλήν ευγνωμοσύνην εκ μέρους των ορφανών και, παρ' ημών, την εξαίρετον υπόληψιν». 

Ενδεικτικά σημειώνεται ότι Βλάχοι στα σύγχρονα Βαλκάνια ήσαν ο υπουργός Εξωτερικών τns Γιουγκοσλαβίας Κότσα Πόποβιτς και ο πρωθυπουργός των Σκοπίων Χάρι Κόστοφ. Βλάχικες ρίζες επίσης έχουν στη Σερβία ο σημερινός πρόεδρος της Δημοκρατίας Μπόρις Tάvτιτς, στην Αλβανία ο ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης Εντι Ράμα και στην Ελλάδα ο πρόεδρος της Ν.Δ. Αντώνης Σαμαράς. 

Σ' αυτό, λοιπόν, το ελληνικό υπόστρωμα των Βαλκανίων επιχειρείται τώρα να αναγνωρισθεί διεθνώς ένα χωριστό «Διαπεριφερειακό Εθνος Βλάχων»! Σκληρόν προς κέντρα λακτίζειν. Αλλά ας έχουν γνώση και οι φύλακες.

*Ο κ. Ν. I. Μέρτζος είναι πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδόνικων Σπουδών, δημοσιογράφος, συγγραφέας και Βλάχος.

http://vlahofonoi.blogspot.al/ 

Σκόπια: Ο Ζορμπάς και η οικογένεια Γιάντα από τη Νικολίτσα του Γράμμου - Shkup: Zorbas dhe familja Janda nga Nikolica e Gramozit!

Ο οικογενειακός τάφος της ελληνοβλαχικής οικογένειας Γιάντα βρίσκεται στα Σκόπια. Είναι ο τάφος της κόρης του Ζορμπά, της Κατίνας Γιάντα και του άντρα της, Γιοβάν Γιάντα, καθώς και των γονιών του, Βαγγέλη και Ασπασίας Γιάντα, γραμμένος στα σλαβικά. Μαζί τους αναπαύεται κι ο Ζορμπάς. 

Η οικογένεια Γιάντα ήταν από το Κρούσοβο, με απώτερη καταγωγή από την Νικολίτσα (βλ. Ντούσαν Πόποβιτς ''Αρμάνοι Βλάχοι στα Βαλκάνια'', σελ. 324) και είχε μετοικήσει στη πόλη των Σκοπίων.

Varri familjar i familjes helenovlalhe Janda që gjendet në Shkup. Është vari i vajzës së Zorbasë, Katinas Janda, dhe burrit të saj, Joavan Janda, si dhe të prindërve të tyre Vangjeli dhe Aspasia Janda, të shkruara në sllavisht. Bashkë me ta prehet dhe Zorba. 

Familja Janda ishte nga Krushova, me origjinë më të hershme nga fshati Nikolicë (shiko Dushan Popopviç "Vllehët arëmanë të Ballkanit" fq 324) dhe ishte transferuar në qytetin e Shkupit,

Το νέο πρόσωπο της ρουμανικής προπαγάνδας - The new face of the Romanian propaganda

Το νέο πρόσωπο της ρουμανικής προπαγάνδας: υποκρίνονται τους ''ανεξάρτητους'' πατριώτες Βλάχους (Αρμάνους) ενώ εργάζονται για τα ρουμανικά συμφέροντα.

Στο παρακάτω δελτίου τύπου της FUEN σχετικά με τη σύσταση 1333 αναφέρεται ότι οι Αρμάνοι είναι Ρουμάνοι, μια τραγελαφική θέση την οποία ο Γιάνκου Περιφάν, η ανιψιά του Κίρα Μάντσου, ο Βασίλε Μπάρμπα και οι οπαδοί τους δεν θα τολμούσαν ποτέ να εκφράσουν ανοιχτά στο Κρούσοβο, το Μοναστήρι ή την Κορυτσά. Ωστόσο, στην Ευρώπη αυτό το ''δελτίο τύπου'' γιορτάστηκε από τη συγκεκριμένη ομάδα αυτόκλητων προστατών ως μεγάλη επιτυχία.

Δεν είναι να απορεί κανείς που αργότερα ο κ. De Puig τιμήθηκε από το ρουμανικό κράτος για την ''ανεξάρτητη'' σύσταση 1333.

Διαβάστε σελ. 3 & 4:

Το δελτίο τύπου της FUEN αναφέρει ότι οι Αρωμάνοι είναι Ρουμάνοι... εκρωμαϊσμένοι Θράκες, η αρχική τους κοιτίδα είναι η σημερινή νότια Σερβία και κατέβηκαν στη Μακεδονία, Θεσσαλία, Ήπειρο (νότια και βόρεια -δηλ. σημερινή νότια Αλβανία) κάπου μεταξύ 6ου και 10ου αι. (!)

https://www.scribd.com/document/345367836/FUEN-V-Barba-I-Perifan-1333-Επίσημο-Δελτίο-τύπου-της-FUEN-με-τίτλο-Οι-Αρωμάνοι-ένα-έθνος-νομάδων-εν-κινδύνω-p-3-4

The new face of the Romanian propaganda: posing as "independent" patriot Vlachs (Aromanians) while working for the Romanian interests.

In the following bulletin issued by FUEN regarding the 1333 recommendation it is stated that Aromanians=Romanians, a dreadful assumption that Iancu Perifan, his niece Kira Mantsu, Vasile Barba and their followers would never dare openly state in Krushevo, Bitola or Korce. Yet, while in Europe, this "bulletin" was celebrated by this group of want-to-be representatives- as a major success...

No wonder Mr De Puig was later honoured by the Romanian state for his 1333 "independent" resolution...

Read more (p. 3 & 4):

''Ekr. The Aromanians (Romanians), as they call themselves - most Balkan peoples term themselves Vlachs - speak a Balkan-romance language which, unlike Romanian, has never had a standard written language form. According totheir origins, the Aromanian sare Romanised Thracians. Their original home is held bylinguists to have been what istoday Southern Serbia. During the period from the 6th to the 10th century, theymigrated to the moutain ous regions of Macedonia, Southern Albania, North and Central Greece and especially to the Pindus and Gràmmos mountains where their existence as a predominantly herd-tending, partly nomadic ethnic group has been documented since the mid-Byzantine period.'' (!)

https://www.scribd.com/document/345367836/FUEN-V-Barba-I-Perifan-1333-Επίσημο-Δελτίο-τύπου-της-FUEN-με-τίτλο-Οι-Αρωμάνοι-ένα-έθνος-νομάδων-εν-κινδύνω-p-3-4