Γενοκτονία των Ποντίων: Η σφαγή των νηπίων της Σάντας

«Έναν μαύρον ημέραν εκούιξεν εις απες σο σπέλ’: Οι μανάδες ντο έχ’νε μικρά μωρά να εβγαίνε οξιοκά ασο σπέλ’». Μία μάνα διηγείται ότι μια μαύρη μέρα ένας φώναξε όσες είχαν μικρά παιδιά να βγουν έξω από τη σπηλιά…

Έτσι ξεκινάει η Ελένη Νυμφοπούλου-Παυλίδου να ντύνει με λόγια μία από τις πιο τραγικές στιγμές της Γενοκτονίας των Ποντίων. Συμπρωταγωνιστής στην αφήγηση ο οπλαρχηγός Ευκλείδης. Ο αδερφός του, Κώστας Κουρτίδης, θα γράψει στο ημερολόγιό του για την νύχτα της 10ης προς 11η Σεπτεμβρίου 1921: «... Πολλά παιδιά τότες, επειδή αι γυναίκες των δεν μπορούσαν να σταματήσουν τας φωνάς των παιδιών τους, και μη θέλοντας να χωρισθούν εξ ημών, τα σκότωσαν και τα άφησαν επί τόπου».

Η Σφαγή των παιδιών

Τα μεσάνυχτα σταμάτησε το πανδαιμόνιο των πυροβολισμών και οι αντάρτες και τα γυναικόπαιδα αποσύρθηκαν στη θέση Μερτζάν Λιθάρ.

 Η σφαγή των νηπίων αποτελεί μια από τις συγκλονιστικότερες στιγμές στο δράμα που έζησαν οι Έλληνες της Ανατολής, όταν μητέρες αναγκάστηκαν να θυσιάσουν ότι πολυτιμότερο είχαν στη ζωή τους, τα ίδια τα μικρά τους, για να σωθούν τα μεγαλύτερα παιδιά και οι οικογένειες τους. Ανάλογες μαρτυρίες υπάρχουν κι από άλλες περιοχές και με μεγαλύτερα παιδιά όπου η επιλογή του θανάτου από το να πέσουν στα χέρια των Τούρκων-ειδικά τα μικρά κορίτσια όπου πολλαπλώς βιαζόταν πριν ξεψυχήσουν- γινόταν δύσβατος μονόδρομος που έπρεπε οι δόλιες οι μάνες να τον περάσουν ολομόναχες αλλά και να τον πληρώσουν με αβάσταχτο πένθος για την υπόλοιπη ζωή τους.

Στο ημερολόγιο του ο Κώστας Κουρτίδης γράφει για το σχετικό περιστατικό:

 «Η νύχτα αυτή ήταν η πιο τρομακτική νύχτα που έζησα στη ζωή μου. Κάνοντας πρόχειρα προχώματα παραταχτήκαμε για μάχη. Γυναίκες και παιδιά (τριακόσιοι περίπου) μαζεύτηκαν λίγο πιο πάνω μέσα σε μια σπηλιά, τους οποίους φυλούσαν περίπου εκατόν είκοσι νέοι άοπλοι.

Επί εννιά ώρες αγωνιζόμασταν ενάντια στον τουρκικό στρατό, που μας περικύκλωσε από παντού, εκτός από μια δίοδο προς το δάσος Βαϊβάτερε, για να έχουμε διέξοδο την τελευταία στιγμή».

«άνθρωποι που σκότωσαν τα παιδιά τους είναι αδύνατον να πιαστούν και άρα είναι περιττό να μείνουμε άλλο εδώ»

Τα μεσάνυχτα σταμάτησε το πανδαιμόνιο των πυροβολισμών και οι αντάρτες και τα γυναικόπαιδα αποσύρθηκαν στη θέση Μερτζάν Λιθάρ. Τότε έπρεπε, πριν ξημερώσει, να βρεθεί μια λύση: ν’ απομακρύνονταν εντελώς αθόρυβα από εκείνη τη θέση, γιατί αλλιώς θα γινόταν ο τάφος μικρών και μεγάλων, ενόπλων και αμάχων. Εκείνες τις τραγικές ώρες, μοιραίες, απελπισμένες μάνες αναγκάστηκαν να θανατώσουν βρέφη και μικρά παιδιά που έκλαιγαν, για να μην προδώσουν τις θέσεις τους.

Όταν ξημέρωσε και οι Τούρκοι ξεκίνησαν την επιχείρηση εναντίον των ανταρτών, αντίκρισαν επτά βρέφη σφαγμένα! Τότε ο ίδιος ο μέραρχος επικεφαλής έδωσε διαταγή στον τουρκικό στρατό να γυρίσει πίσω στη Σάντα λέγοντας: άνθρωποι που σκότωσαν τα παιδιά τους είναι αδύνατον να πιαστούν και άρα είναι περιττό να μείνουμε άλλο εδώ»

  Η σφαγή των νηπίων της Σάντας

Πηγή

ΗΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΤΗΣ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

Η γενοκτονία ως όρος καθιερώθηκε στη δίκη της Νυρεμβέργης, όταν καταδικάστηκε η ναζιστική ηγεσία για τα εγκλήματα πολέμου κατά των Εβραίων.Ως νομική έννοια διατυπώθηκε στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών και καθιερώθηκε στις 9/12/1948, με τη σύμβαση της Ρώμης για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Τρεις γενοκτονίες συντελέστηκαν τον 20ο αιώνα, των Αρμενίων, των Ελλήνων του Πόντου και των Εβραίων. Εξ’ αυτών οι δύο αναγνωρίστηκαν παγκοσμίως, άμεσα των Εβραίων και έμμεσα των Αρμενίων.

Με το τρίπτυχο «ένα κράτος, μια θρησκεία, ένας λαός», και έχοντας ως συμβουλάτορες Γερμανούς αξιωματικούς, οι Νεότουρκοι αρχικά και στη συνέχεια ο Μουσταφά Κεμάλ, σχεδίασαν και εκτέλεσαν τις δύο πρώτες γενοκτονίες. Το 1915 την γενοκτονία των Αρμενίων και από το 1916 έως το 1923 τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου. Με το πρόσχημα να μην ενωθούν οι Έλληνες του Πόντου με τις Ρωσικές δυνάμεις, που πολιορκούσαν τον Πόντο, εκτόπισαν τον πληθυσμό από τις παραλιακές περιοχές, στα μεσόγεια της χώρας. Μέσα στο καταχείμωνο, σε εξοντωτικές και χωρίς στοιχειώδη σίτιση και ανάπαυση πορείες, έχασαν τη ζωή τους πολλοί Έλληνες. Εκτός από τους θανάτους που προέκυψαν από τις ταλαιπωρίες υπήρξαν και πολλές περιπτώσεις φρικιαστικών θανάτων από άτακτους τσέτες υπό τα αδιάφορα βλέμματα των συνοδών χωροφυλάκων. Σε πολλές δε περιπτώσεις και με την βοήθεια τους. Και βέβαια δεν εξέλειπαν οι βιασμοί γυναικών, ακόμη και εγκύων, ανήλικων κοριτσιών αλλά ακόμη και ανήλικων αγοριών. Επίσης πολλοί Έλληνες πέθαναν στα τάγματα εργασίας καταπονημένοι από τις εξαντλητικές εργασίες. Έτσι με την εξόντωση του μισού πληθυσμού (353.000) και τον εκτοπισμό-ξεριζωμό του άλλου μισού, τον Αύγουστο του 1923 ο Μουσταφά Κεμάλ αναφώνησε θριαμβευτικά: «Επί τέλους τους ξεριζώσαμε». 

Για πάνω από 70 χρόνια, η λέξη γενοκτονία ήταν σχεδόν απαγορευμένη προς χάριν της Ελληνοτουρκικής φιλίας. Οι Πόντιοι όμως δεν ξέχασαν ποτέ το δράμα των προγόνων τους. Πάντα ερχόταν στο νου τους η εικόνα των γονιών και των παππούδων, που όταν ανέφεραν τη λέξη «πατρίδα», γέμιζαν τα μάτια τους δάκρυα. Οργανώθηκαν και αντρώθηκαν κύρια μετά το 1980, και αποφάσισαν να κάνουν το χρέος τους. Έτσι φτάσαμε στην καθιέρωση ημέρας μνήμης για τα θύματα της τουρκικής θηριωδίας. Η ιδέα και οι πρωτοβουλίες για την ψήφιση του σχετικού νόμου ανήκουν στον κοινωνιολόγο Μιχάλη Χαραλαμπίδη.

Με τον νόμο 2193 της 8/11/3/94, η 19η Μαΐου, καθιερώνεται ως ημέρα μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Η ημερομηνία αυτή επιλέχτηκε επειδή ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάστηκε στις 19 Μαΐου του 1919 στην Σαμψούντα και τότε ξεκίνησε η δεύτερη και πιο βίαιη φάση του σχεδίου αφανισμού των Ελλήνων.

ΑΛΗΣΜΟΝΗΤΟΣ ΠΑΤΡΙΟΣ ΠΟΝΤΙΑ ΓΗ

Πηγή

Εκδήλωση για την Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού στην… ΑΓΚΥΡΑ!!!

Για πρώτη φορά στην Τουρκία, και μάλιστα στην πρωτεύουσά της την Άγκυρα, Έλληνες και Τούρκοι ιστορικοί ερευνητές και μελετητές θα εκθέσουν τις απόψεις τους για το ζήτημα της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.

Η ημερίδα «Ο νομός Τραπεζούντας και το ποντιακό ζήτημα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά» θα λάβει χώρα στις 9 Απριλίου.

«Είναι η πρώτη ημερίδα που γίνεται στην Τουρκία για το Ποντιακό ζήτημα. Έχει τεράστια συμβολική αξία και σημασία. Θα συμμετάσχουν όλοι οι κορυφαίοι Τούρκοι ιστορικοί οι οποίοι ασχολούνται και έχουν μελετήσει εκτενώς το θέμα. Παρατηρείται ένα ευρύτερο ενδιαφέρον για το θέμα, αλλά πιο πολύ ως απόρροια του αρμενικού ζητήματος, για το οποίο υπάρχει μεγάλη δραστηριοποίηση» δήλωσε στο pontos-news.gr ο ιστορικός Βλάσης Αγτζίδης.

«Το λέω με μεγάλη συγκίνηση ότι εδώ και τρία χρόνια Τούρκοι ακαδημαϊκοί αγωνιστές και διανοούμενοι, εκδότες, συγγραφείς και δημοσιογράφοι κάνουν μεγάλη προσπάθεια ανάδειξης των γενοκτονιών. Έχουν ήδη γίνει τρία συνέδρια για το Αρμενικό, και στην Άγκυρα και στην Κωνσταντινούπολη.

«Για πρώτη φορά, όμως, θα γίνει ημερίδα και για το Ποντιακό ζήτημα στην Άγκυρα. Αυτή η ημερίδα θα σηματοδοτήσει μια τεράστια αλλαγή στον κόσμο της Τουρκίας», είπε από την πλευρά του ο δρ Κοινωνικών Επιστημών και μέλος της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαϊκών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών Θεοφάνης Μαλκίδης μιλώντας στον Θοδωρή Μακρίδη και τη διαδικτυακή εκπομπή «Αναστορώ τα παλαιά» του Συλλόγου Ποντίων Μεταμόρφωσης.

Την ημερίδα διοργανώνει η «Πρωτοβουλία για την ελευθερία σκέψης της Άγκυρας» (Ankara Düşünceye Özgürlük Girişimi) και η εφημερίδα Newroz. Θα απευθύνουν χαιρετισμό ο Φικρέτ Μπασκαγιά και ο Σινάν Τσιφτγιουρέκ. Οι μεταφράσεις των εισηγήσεων θα γίνουν από τον Μουσταφά Τσολάκ Αλί.

Οι εισηγητές και οι θεματικές τους είναι οι εξής:

• Αχμέτ Ντεμιρέλ: «Οι συζητήσεις για τον Πόντο στην Α΄ Εθνοσυνέλευση».
• Αττίλα Τουιγκάν: «Από τη Μεταρρύθμιση στη Γενοκτονία».
• Μπασκίν Οράν: «Η ριζική εκκαθάριση των Ρωμιών της Ανατολής – 1923: Η Ανταλλαγή των Πληθυσμών από το Α μέχρι το Ω και η ολοκλήρωση της το 1964».
• Ισμαήλ Μπεσικτσί: «Η εξόντωση της Εγγύς Ανατολής και το Ποντιακό Ζήτημα» .
• Μαχμούτ Κονούκ: «Δύο πρόσωπα της Γενοκτονίας: Σακαλί Νουρετίν Πασάς και Τοπάλ Οσμάν Αγάς».
• Μερτ Καγιά: «Εγκαταλελειμμένο παιδί: Ο χαμένος γιος του Πόντου».
• Στέργιος Θεοδωρίδης: «Μνήμη και Εξουσία».
• Ταμέρ Τσιλινγκίρ: «353.000: Όχι απλά ένας αριθμός αλλά Άνθρωποι».
• Θεοφάνης Μαλκίδης: «Γενοκτονία: Έγκλημα κατά της ανθρωπότητας».
• Βλάσης Αγτζίδης: «Από τη Σαμψούντα στη Σρεμπρένιτσα».
• Γιάννης Βασίλης Γιαϊλαλί: «Ο αγώνας μου για τη φτώχεια από τον Πόντο στη Μαύρη Θάλασσα – Ο Αγώνας για την ύπαρξη από τη Μαύρη Θάλασσα στον Πόντο».

 Πηγή