Κυριακή τῶν Βαΐων - E Djela e Dafinës

Κυριακή τῶν Βαΐων  Ἡ Κυριακή τῶν Βαΐων εἶναι ἡ γέφυρα διά τῆς ὁποίας περνᾶμε ἀπό τήν Μεγάλη Τεσσαρακοστή στήν Μεγάλη Ἑβδομάδα, στήν Ἑβδομάδα τῶν Ἁγίων Παθῶν. Ὁ Κύριος εἰσέρχεται στά Ἱεροσόλυμα ταπεινά καί θριαμβευτικά συγχρόνως. Ταπεινά, διότι ὁ θρόνον ἔχων οὐρανόν, κάθεται ἐπάνω σέ ὑποζύγιο. Ὁ τοῖς Χερουβείμ ἐποχούμενος καί ὑμνούμενος ὑπό τῶν Σεραφείμ, κάθεται ἐπάνω σέ πῶλον ὄνου. Θριαμβευτικά, διότι τά πλήθη τοῦ λαοῦ ἀναγνωρίζουν στό πρόσωπό Του τόν βασιλιά τοῦ Ἰσραήλ, καί μέ τούς κλάδους τῶν φοινίκων στά χέρια Τόν ἐπευφημοῦν ὡς τόν Κύριο τῆς ζωῆς καί τοῦ θανάτου. Ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο ἔδειχναν τόν σεβασμό καί τήν ἀναγνώριση ἦταν πρόχειρος καί ἁπλός, ἀλλά ταυτόχρονα θερμός καί ἐνθουσιώδης. Μέ τά βαΐα τῶν φοινίκων ἔδειχναν, ὅτι εἶχαν γι᾿ Αὐτόν ἰδέα μεγαλύτερη καί ἀνώτερη ἀπό προφήτη. Στήν Ἀποκάλυψη τοῦ Ἰωάννου φέρονται οἱ Μάρτυρες νά κρατοῦν στά χέρια κλάδους φοινίκων, σάν ἔμβλημα νίκης κατά τοῦ κόσμου καί τῆς ἁμαρτίας. Ὁ Χριστός μέ τόν θάνατό του ἄρχισε νά νικᾶ τίς ἀρχές καί ἐξουσίες τοῦ σκότους. Μέχρι τώρα ὁ θεῖος Διδάσκαλος περιερχόταν τήν Ἰουδαία καί τήν Γαλιλαία πεζός. Τώρα μπαίνει στά Ἱεροσόλυμα καθισμένος πάνω σέ γαϊδουράκι. Δέν εἶναι κάποια συνήθης πορεία, ἀλλά βασιλική εἴσοδος.  Πρίν τό ἀπέφευγε, τώρα ὅμως πού ἦρθε ὁ καιρός τοῦ πάθους δείχνει ὅτι εἶναι βασιλιάς. Αὐτό κρύβει πολλούς συμβολισμούς. Ὁ ὄνος εἶναι ἀκάθαρτο ζῶο σύμφωνα μέ τόν παλαιό νόμο, ἀλλά πειθαρχικός. Συμβολίζει τά ἔθνη, τήν κλήση νέων λαῶν, ἐπάνω στούς ὁποίους κυριαρχικά θά καθήσει ὁ Χριστός. Δηλαδή θά Τόν ἀναγνωρίσουν Δεσπότη καί Βασιλιά. Ὁ ὄνος ἦταν νέος καί ἀδάμαστος, ἀτίθασος. Μέχρι τώρα κανείς δέν κάθησε πάνω σ᾿ αὐτόν, ἄρα ἦταν κατάλληλος γιά ἱερή χρήση, δηλαδή νά καθήσει ὁ Χριστός, νά τεθεῖ στήν ὑπηρεσία Του. Ὅ,τι πιάνει ὁ ἄνθρωπος, ὅ,τι χρησιμοποιεῖ, τό μολύνει. (Αὐτό μᾶς ὑπενθυμίζει τίς θυσίες τῶν Ἑβραίων, γιά τίς ὁποῖες διάλεγαν δαμάλια πού οὔτε ἐργάσθηκαν, οὔτε ποτέ μπῆκαν σέ ζυγό). Παρ᾿ ὅτι δέν γνώριζε ἀπό χαλινό, φερόταν εὔτακτα, ἥσυχα. Αὐτό ἦταν μία προφητεία τοῦ μέλλοντος. Ἔδειχνε τήν παραδοχή καί ὑπακοή τῶν ἐχθρῶν καί τήν μεταβολή τους σέ λαό τοῦ Θεοῦ. Προηγουμένως ἔστειλε τούς μαθητές νά πᾶνε στήν ἀπέναντι κώμη καί νά φέρουν τό ζῶο. Εἶναι δεμένο στό τάδε σημεῖο μαζί μέ τήν μητέρα του. Δέν θά τό πάρετε κρυφά, τούς εἶπε, ἤ μέ τή βία. Παράδειγμα δικαιοσύνης καί τιμιότητας. Θά τό πάρετε μέ τήν πλήρη συγκατάθεση τοῦ ἰδιοκτήτη του καί μέ τήν διαβεβαίωση, ὅτι τό ζῶο θά ἐπιστραφεῖ ἀμέσως, σύντομα σ᾿αὐτόν. Ὅ,τι δανιζόμαστε τό ἐπιστρέφουμε ἐγκαίρως καί σέ καλή κατάσταση. Δέν εἶναι δανικά καί ἀγύριστα. Ἡ ὑπερφυσική γνώση, τό προφητικό χάρισμα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐπεκτείνεται καί στά εὐτελέστερα δημιουργήματα. Γνωρίζει ὅσα συμβαίνουν μακρυά, καθώς καί τίς διαθέσεις τῶν ἀνθρώπων. Αὐτό εἶναι ἀπόδειξις ὅτι ὁ Χριστός εἶναι Θεός παντογνώστης. Γνωρίζει χωρίς νά δεῖ, ὅτι ἡ ὄνος εὑρίσκεται μαζί μέ τόν πῶλο. Ὅτι εἶναι δεμένα κοντά στόν δρόμο. Ὅτι θά τούς ρωτήσουν κάποιοι, γιατί τά λύνετε; Ἀκόμη ὅτι κανείς μέχρι τώρα δέν κάθησε πάνω σ᾿ αὐτόν. Αὐτός πού εἶναι ἀγύμναστος καί ἀτίθασος, ἐξημερώνεται ἐμέσως καί ἀναγνωρίζει τόν Κύριο.  Τά ἀφεντικά, παρ᾿ ὅτι φτωχοί γεωργοί, δίνουν πρόθυμα τά ζῶα. Τελικά ὅλα τοῦ Θεοῦ εἶναι. Αὐτός εἶναι κύριος πάντων. Σ᾿ αὐτόν ἀνήκουν καί σ᾿ Αὐτόν πρόθυμα πρέπει νά τά προσφέρουμε. Ὁ πῶλος τῆς ὄνου εἶναι ἀκόμη σύμβολο εἰρήνης, σέ ἀντίθεση μέ τόν ἵππο, ὁ ὁποῖος εἶναι σύμβολο πολέμου. Ἄς προσέξουμε καί τοῦτο: Ζητάει νά πάρουν τό ὀνάριο μαζί μέ τήν μητέρα του. Δέν θέλει νά τά χωρίσουν. Τό ἕνα θά ἀναζητεῖ τό ἄλλο καί θά λυποῦνται. Δέν θέλει νά στενοχωρήσει οὔτε αὐτά τά ζῶα! Πόσο τρυφερός καί πόσο εὐαίσθητος ἦταν! Τό ὀνάριο δέν εἶχε οὔτε αὐτό τό εὐτελές σαμάρι. Θά μποροῦσαν νά ἀγοράσουν κάποιο κάλυμμα. Βάζουν ὅμως τά ἐνδύματά τους, γιά νά δείξουν ὅτι ἀφιερώνουν στόν Κύριο ὅλα ὅσα ἔχουν καί τόν ἴδιο τόν ἑαυτό τους. Μεγάλη διαφορά μέ μᾶς, πού μᾶς διακρίνει ἡ πολυτέλεια καί ἡ ματαιοδοξία. Ἀλλά καί πολλοί ἀπό ἐκείνους πού ἀκολουθοῦσαν ἔστρωναν στό δρόμο τά ἱμάτιά τους. Αὐτό ἦταν πράξη σεβασμοῦ. Ἔτσι ἔκαναν στούς βασιλεῖς. Ὅσοι ἀναγνωρίζουμε τόν Χριστό ὡς βασιλέα, πρέπει νά θέτουμε τά πάντα κάτω ἀπό τά πόδια Του, ὅλα στήν ὑπηρεσία Του. Τά στρωμένα ἐνδύματα στό δρόμο εἶναι ἡ ἀπόδοσις ἑνός παλαιοῦ χρέους. Ὁ ἄνθρωπος ξέπεσε λόγῳ τῆς παρακοῆς του καί ὁ Θεός τοῦ ἔφτιαξε τούς δερμάτινους χιτῶνες καί τόν ἔβγαλε ἀπό τόν παράδεισο τῆς τρυφῆς. Τώρα ἔρχεται ὁ ἴδιος ὁ Θεός σέ μᾶς καί παράδεισος εἶναι ὁ ἴδιος. Ὁπότε δέν ἔχουμε πλέον ἀνάγκη ἀπό χιτῶνες καί ἐνδύματα.  Γι᾿ αὐτό τοῦ τά ἐπιστρέφουμε. Τά στρώνουμε ἐνώπιόν Του καί τά καταπατεῖ τό ζῶο πάνω στόν ὁποῖο καθόταν ὁ Ἰησοῦς, δείχνοντας ὅτι θέλει νά λύσει τήν ἀλογία μας καί νά μᾶς ἀπάλλάξει ἀπό τήν κτηνωδία. Ἡ περιβολή μέ ἐνδύματα ἦταν στενά συνδεδεμένη μέ τήν ντροπή τῆς ἁμαρτίας καί μέ τό ἀπαρρησίαστο. Πιό ἁπλά δέν εἴχαμε μοῦτρα γιά νά δοῦμε τόν Θεό. Τώρα ὅμως μέ χαρά καί παρρησία φωνάζουμε τό ὠσαννά. Ὁ λαός Τόν ὑποδέχεται ἐνθουσιωδῶς. Δέν συμμετέχουν στήν ὑποδοχή οἱ εὐγενεῖς, οἱ ἄρχοντες, οἱ ἀρχές τῆς πόλεως. Ἴσα-ἴσα αὐτοί θά ξεσηκώσουν τά πλήθη, θά τά ἐξαγριώσουν, γιά νά ζητήσουν τήν θανατική  καταδίκη τοῦ ἀθώου. Σ᾿ ἕνα τροπάριο τῆς Μεγάλης Πέμπτης ὁ ὑμνογράφος παίρνει λόγια κάποιου ψαλμοῦ, γιά νά πεῖ, ἄρχοντες λαῶν συνήχθησαν κατά τοῦ Κυρίου καί κατά τοῦ Χριστοῦ αὐτοῦ. Ἐκεῖνοι πού ἐτάχθησαν νά καθοδηγοῦν τόν λαό, εἶναι αὐτοί πού τόν παραπλανοῦν καί τόν παρασύρουν σέ παρανομίες καί βιαιότητες. Πολλές φορές οἱ ποιμένες γίνονται λύκοι. Ἀντί νά περιποιηθοῦν τά πρόβατα, τά κατασπαράζουν. Διά τοῦτο λήψονται περισσότερον κρῖμα.    Ἀγαπητοί ἀδελφοί,    Ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ὁ ὤν, ὁ ἦν καί ὁ ἐρχόμενος. Πάντοτε ἔρχεται. Καί ὅπως μπαίνει στά Ἱεροσόλυμα, ἔτσι θέλει νά μπεῖ καί στίς δικές μας καρδιές. Εἶναι ὁ βασιλιάς τοῦ οὐρανοῦ καί τῶν ἀγγέλων, ἀλλά θέλει νά γίνει καί βασιλιάς τῶν καρδιῶν μας, κυβερνήτης τῆς ζωῆς μας. Ἐμεῖς θά πρέπει νά βγοῦμε νά Τόν προϋπαντήσουμε, κρατώντας στά χέρια τά βαΐα τῶν φοινίκων, δηλαδή μέ καθαρότητα ψυχῆς, μέ ἀγωνιστικό φρόνημα κατά τῆς ἁμαρτίας. Νά πετάξουμε τά παλαιά ἐνδύματα τῶν ἁμαρτιῶν μας, πού τόσο καιρό φορούσαμε. Νά ἀφίσουμε κάθε κακή συνήθεια, τίς κακές πράξεις καί τίς πονηρές ἐπιθυμίες.  Ὁ Χριστός μπῆκε στά Ἱεροσόλυμα καί εὐθύς ἀμέσως κατευθύνθηκε στό Ναό. Νά ἕνα ἀκόμη μεγάλο δίδαγμα γιά μᾶς. Αὐτές τίς ἡμέρες καί ὄχι μόνο νά Τόν ἀκολουθήσουμε, νά Τόν συνοδεύσουμε στούς Ναούς, νά γεμίσουμε τίς Ἐκκλησιές μας, νά  εἴμαστε παρόντες σέ ὅλες τίς ἀκολουθίες, νά συμμετάσχουμε στό θεῖο Πάθος, κυρίως καί πρό πάντων νά κοινωνήσουμε τά Ἄχραντα Μυστήρια μέ τήν καλύτερη προετοιμασία μας, γιά νά χαροῦμε καί τήν ἁγία Του Ἀνάσταση. Ἀμήν.

E Djela e Dafinës E Djela e Dafinës është urra nëpërmjet së cilës kalojmë nga Kreshma e Madhe në Javën e Madhe, në javën e Pësimeve të Shënjta. Zoti hyn në Jerusalem me përulësi dhe në mënyrë triumfuse në të njejtën kohë. Me përulësi sepse fronin e ka në qiell dhe qëndron hipur në një gomar. Ai që mbahet nga Heruvimet dhe i psalin Serafimet, qëndron mbi një pjellë gomari. Triumfues, sepse populli i shumtë shikonin në fytyrën e Tij mbretin e Izraelit, dhe me degët e palmave në duar E thërrisnin si Zotin e jetës dhe të vdekjes. Mënyra me të cilën tregonin respektin dhe vlerësimin ishte i parregullt dhe i thjeshtë, por në të njejtën kohë i ngrohtë dhe entuziast. Me degët e palmës tregonin, që kishin për Të ide më të lartë se të një profeti. Në Zbulesën e Joanit duken Dëshmorët të mbajnë në duart e tyre degë palmash, si simbol i fitores kundër botës dhe mëkatit.  Krishti me vdekjen e tij fitoi ndaj principeve dhe pushteteve të errësirës. Deri tani Mësuesi hyjnor kalonte në Jude dhe në Galile më këmbë. Tani hyn në Jerusalem i ulur në një gomar. Nuk është një udhëtim i zakonshëm, por një hyrje mbretërore. Më parë e shmangte, por tani që erdhi koha e pësimit tregon që është mbret. Kjo fsheh shumë simbolika. Gomari ishte një kafshë e papastër sipas ligjit të vjetër, por nga ana disiplinore. Simbolizon kombet, thirrjen e kombeve të reja, mbi të cilat në mënyrë mbizotëruese  do të qëndrojë Krishti. Dmth do ta njohin si Dhespot dhe Mbret. Gomari ishte i ri dhe i pa hipur, i pa shtruar. Deri tani nuk kishte ndënjur njeri mbi të, pra ishte i përshtatshëm për çdo përdorim të shënjtë, dmth të ulet Krishti, të vendoset në shërbimin e Tij. Ato që zë njeriu, çfarëdo që përdor e infekton. (Kjo na kujton sakrificat e Judenjve, për të cilat zgjidhnin mëshqerra që as punuan as hynë kurrë në zgjedhë).  Mgjth se nuk dinte nga frerët, sillej i rregullt, i qetë. Kjo ishte një profeci e të ardhmes. Tregonte një pranim dhe bindje të armiqve dhe shndërrimin e tyre në popullin e Zotit. Më përpara dërgoi nxënësit e tij të shkojnë në fshati përballë dhe të sjellin kafshën. Është e lidhur në filan vënd me të ëmën.  Nuk do ta merrni fshehur,iu tha do ta merrni me pranimin e plotë të të Zotit dhe pasi ta kini suguruar, që kafsha do t’i kthehet menjëherë  dhe shpejt tek ai. Atë që marrim borxh e kthejmë në kohë dhe në gjendje të mirë. Nuk janë borxh dhe të pakthyeshme. Njohuria mbinatyrale, dhuntia profetike e Jesu Krishtit shtrihet dhe në krijesat e  tij më të thejshta. Njeh sa do të ndodhin që larg, gjithashtu dhe predispozitat e njerëzve. Kjo është vërtetimi që Krishti është Zot dhe gjithënjohës. Njeh pa e  parë, që gomari gjendet bashkë me këriçin. Se janë të lidhura pranë rrugës. Se do t’i pyesin disa, përse po e zgjidhni? Gjithashtu dhe se asnjë  nuk është ulur mbi të. Ai i cili është i pa stërvitur dhe i pa shtruar, urtësohet menjëherë dhe e njeh Zotin. Të zotërit mgjth se  bujqër të varfër japin kafshët me dëshirë. Si përfundim të gjitha të Zotit janë. Ai është Zoti i gjithçkaje. Atij i takojnë, tek Ai me dëshirë duhet t’i ofrojmë. Këriçi e gomarit është akoma simbol paqeje, në kundërshtim me kalin i cili është simbol i luftës. Le të vërejmë dhe këtë: kërkon që të marrin këriçin bashkë me të ëmën e tij. Nuk do që t’i ndajë. Njëri do kërkojë tjetrin e do të ndjehen keq, nuk do që të shqetësohen as vetë kafshët! Sa i butë dhe sa i ndjeshëm që ishte! Gomari nuk kishte as një samar të thjeshtë. Do të mund të blinin ndonjë mbulesë. Por vendosin veshjet e tyre që të tregojë që përkushtojnë tek Zoti, të gjitha sa kanë dhe vetë veten e tyre. Një ndryshim i madh ndërmjet nesh, që na  dallon lluksi dhe kotësia. Por dhe shumë nga ata që ndiqnin shtronin rrugën me rrobat e tyre. Ky ishte një veprim respekti. Kështu bënin tek mbretërit. Të gjithë sa njohim Krishtin si mbret, duhet të vendosim gjithçka nën këmbët e Tij, të gjitha në shërbimin e Tij. Veshjet e shtruara në rrugë është shlyerja e një borxhi të vjetër. Njeriu rra për shkak të mos bindjes së tij dhe Zoti i bëri veshje lëkure  dhe e nxorri nga parajsa e ngazëllimit. Tani vjen vetë Zoti tek ne dhe parajsa është ai vetë. Kështu që nuk kemi më nevojë për veshje lëkure. Për këtë arsye ja kthejmë. I shtrrojmë para Tij dhe i shkel kafsha mbi të cilën ishte ulur Jesui, duke treguar që do të zgjidhë mosllogjikimin tonë dhe të na çlirojë nga kafshëria. Mbështjellja me veshje ishte e lidhur ngushtë me turpin e mëkatit dhe me mos mundësinë e komunikimit. Më thjesht nuk kishim fytyrë që të shikonim Zotin. Por tani me gëzim dhe guxim thërrasim osana. Populli e pranon me entuziazëm. Nuk marrin pjesë në pritje aristokratët, udhëheqësit, funksionarët e qytetit. Në të kundërt ata do të ngrejnë  popullin, do ta egërsojnë, që të kërkojnë dënimin me vdekje të të pafajshmit. Në një tropar të së Enjtes së Madhe himnografi merr fjalët e një psalmi, që të thotë, udhëheqësit e popullit u mblodhën kundër Zotit dhe kundër Krishtit të tij. Ata që u caktuan të udhëheqin popullin, janë ata që çorientojnë dhe ta tërheqin  në shkelje ligjore dhe dhunë. Shumë herë barinjtë bëhen ujqër. Në vend që të përkujdesen delet, e çajnë. Për këtë do të marrin më shumë mëkat mbi veten. Të dashur vëllezër dhe motra, Jesu Krishti është Ai që ishte dhe ai që është dhe ai që vjen. Gjithmonë vjen dhe ashtu hyn në Jerusalem kështu do të hyjë në zemërat tona. Është mbreti e qiellit dhe i ëngjëjve, por do të bëhet mbret i zemrave tona,  por dëshiron të bëhet mbret i zemrave tona, udhëheqës i jetës sonë. Ne duhet të dalim dhe Ta presim, duke mbajtur në dorë degët e palmës, dmth me pastërtinë e shpirtit me sjelljen luftuese kundër mëkatit. Të hedhim veshjet e vjetëra të mëkateve tona, që kaq kohë vishnim. Të lemë çdo zakon të keq, veprimet e këqija dëshirat dinake. Krishti hyri në Jerusalem dhe menjëherë u drejtua drejt Tempullit.  Ja një mësim tjetër për ne. Këto ditë jo vetëm ta ndjekim, ta shoqërojmë nëpër Kisha, të mbushim Kishat tona, të jemi prezentë në të gjitha shërbesat, të marrim pjesë në Pasionin hyjnor, kryesisht dhe mbi të gjitha të kungojmë Misteret e Çmuara me përgatitjen më të mirë që të gëzojmë Ngjalljen e Tij të shënjtë. Amin. Përktheu: Pelasgos