† Ἀναστάσιος
Ἀρχιεπίσκοπος Tιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας
Πάσχα 2020
Αφοβία 
«Μὴ φοβεῖσθε·» (Ματθ. 28:10)
  Ένα βασικό δώρο που μας χάρισε ο Αναστάς Κύριος επισημαίνει ο ύμνος της πασχαλινής περιόδου: «Τῶν θυρῶν κεκλεισμένων, ἐπιστὰς ὁ Ἰησοῦς τοῖς μαθηταῖς, ἀφοβίαν καὶ εἰρήνην ἐδίδου». Με τη δύναμη που προσφέρει η αφοβία αυτή, οι μαθητές, πτοημένοι προηγουμένως από τον «φόβον τῶν Ἰουδαίων», αναδείχθηκαν ατρόμητοι Απόστολοι «εἰς πάντα τά ἔθνη», μάρτυρες της Αναστάσεώς Του.
Ο φόβος είναι ένας επικίνδυνος σύμβουλος του ανθρώπου.  Διεισδύει με ποικίλους τρόπους στη σκέψη και στη βούληση, μειώνοντας την ανθεκτικότητα και τη δημιουργικότητά μας. Φόβο προκαλούν στον άνθρωπο διάφορες αιτίες: πολεμικές συγκρούσεις, φυσικές καταστροφές, επιδημίες ασθενειών, όπως η πρόσφατη  πανδημία COVID-19, που έχει συγκλονίσει την ανθρωπότητα ολόκληρη. Φόβο σε προσωπικό επίπεδο δημιουργούν οι εχθρότητες, οι αδικίες, οι ποικίλες ατομικές συγκρούσεις˙ αλλά συχνά και οι αδυναμίες μας. Ο ανθρώπινος φόβος κορυφώνεται κυρίως μπροστά στον θάνατο.
«Μὴ φοβεῖσθε·» (Ματθ. 28:10) παρότρυνε τις μυροφόρες γυναίκες ο αναστημένος Χριστός˙ τον χαιρετισμό «εἰρήνη ὑμῖν» απηύθυνε στους μαθητές Του, προσθέτοντας: «Λάβετε πνεῦμα Ἅγιον» (Ιω. 20:22). Η ζωή σας θα στηρίζεται στη συνεχή δύναμη και ενέργεια του Αγίου Πνεύματος μέσα στην ύπαρξή σας. Το Άγιο Πνεύμα ενδυναμώνει έκτοτε όλους τους μαθητές του Ιησού Χριστού, συνδέοντας την αφοβία με την ειρήνη και την αγάπη. Και ακόμη ο Κύριος τούς διαβεβαίωσε ότι θα είναι μαζί τους όλες τις ημέρες «ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Ματθ. 28:20).
***
Η χριστιανική αφοβία συνδέεται οργανικά με τον φόβο του Θεού, ο οποίος είναι «ἀρχή σοφίας» (Παρ.9:10) και  σημαίνει δέος, ευλάβεια, επίγνωση της παρουσίας Του. Ο ένθεος αυτός φόβος αποτελεί τη ζωτική πηγή και δύναμη της αφοβίας. Όποιος φοβάται τον Θεό, δεν φοβάται κανέναν και τίποτε. Η αφοβία στην οποία αναφερόμαστε δεν σχετίζεται με μία ακαθόριστη αισιοδοξία. Στηρίζεται στην πίστη στον Θεό και στην έμπρακτη αγάπη.
Η συναίσθηση της συνεχούς παρουσίας του Θεού χαρίζει στην καθημερινή μας πορεία ειρηνική αφοβία. «Ἐὰν γὰρ καὶ πορευθῶ ἐν μέσῳ σκιᾶς θανάτου, οὐ φοβηθήσομαι κακά, ὅτι σὺ μετ᾿ ἐμοῦ εἶ·» (Ψαλμ. 22:4) βεβαιώνει ο ψαλμωδός. Και ένας ποιητής της γενιάς μας συμπληρώνει: «Όταν είσαι στο πλευρό μου από τη δόξα Σου μεθώ·  ούτε και τον εαυτό μου δεν έχω πια να φοβηθώ».
Αυτό τον καιρό η σκέψη και η συμπεριφορά μας έχουν αιχμαλωτιστεί από τον κορωνοϊό. Δεν πρέπει, όμως, να αφήσουμε τον αθέατο αυτόν εχθρό να μας λυγίσει. Παραμένοντας στο σπίτι, ας μην απομονωθούμε. Αντιθέτως, ας ενισχύουμε ο ένας τον άλλον, με λόγο και πράξεις απλές, με σιωπή στοργής, με πρόσχαρη διάθεση.  Όμως, να μην περιορισθούμε στην τόνωση της δικής μας οικογένειας, Ας επεκτείνουμε ευρύτερα το ενδιαφέρον μας και στους φίλους, τους εγγύς και τους μακράν. Επείγει να συμμετάσχουμε σε έναν αγώνα ελευθερίας από το φοβικό σύνδρομο, που ανεξέλεγκτα επεκτείνεται γύρω μας. Δεν θα μας αφήσει ο Θεός! Κάτι καλό θα βγει και από αυτή τη δοκιμασία. Αυτός ο πρωτόγνωρος πόλεμος θα κερδηθεί με γενική, πανανθρώπινη επιστράτευση αλληλεγγύης.
***
Η ἐν Χριστῷ αφοβία κορυφώνεται προ του θανάτου. Διαπνέεται από την πεποίθηση ότι: «ἐάν τε οὖν ζῶμεν ἐάν τε ἀποθνήσκωμεν, τοῦ Κυρίου ἐσμέν.» (Ρωμ. 14:8). «Μηδεὶς φοβείσθω τὸν θάνατον» προτρέπει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, «ἠλευθέρωσε γὰρ ἡμᾶς ὁ τοῦ Σωτῆρος θάνατος». Όλος ο εορτασμός του Πάσχα αναπτύσσει και ενισχύει αυτή τη βασική εμπειρία της Εκκλησίας μας. Η βεβαιότητα για την υπέρβαση του θανάτου προσφέρει μία διαφορετική προοπτική στην καθημερινή ζωή: «Ἡμεῖς οἴδαμεν ὅτι μεταβεβήκαμεν ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τὴν ζωήν, ὅτι ἀγαπῶμεν τοὺς ἀδελφούς», (εμείς γνωρίζουμε πως από τον θάνατο έχουμε περάσει στη ζωή· κι αυτό το γνωρίζουμε, επειδή αγαπάμε τους αδελφούς). (Α΄ Ιω.3:14). Αυτή είναι η εμπειρία αναρίθμητων ανθρώπων, που διαμέσου των αιώνων βιώνουν την ἐν Χριστῷ πίστη καί ἀγάπη: «Φόβος οὐκ ἔστιν ἐν τῇ ἀγάπῃ ἀλλ’ ἡ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλλει τόν φόβον» (Α΄ Ἰω. 4:18).
Καλό Πάσχα, αδελφοί μου! Με την Ανάσταση μέσα μας! Ας γίνει η καρδιά μας «ναός Θεοῦ ζῶντος» (Β΄ Κορ. 6:16). Στον αιφνιδιασμό και την ανησυχία που έφερε η οδυνηρή αυτή πανδημία, ας αντιτάξουμε την αφοβία που δωρίζει ο σταυρωθείς και αναστάς Χριστός. Μίαν αφοβία γεμάτη ειρήνη και αλληλεγγύη!
Φέτος δεν θα μπορέσουμε να μεταδώσουμε το αναστάσιμο φως ο ένας από τη λαμπάδα του άλλου. Ας μεταλαμπαδεύσουμε από τη μια καρδιά στην άλλη το φως της ελπίδας και της ἐν Χριστῷ αφοβίας! Χριστός Ανέστη!

.................................................................................................
 †  Anastasi
Kryepiskop i Tiranës, Durrësit dhe i Gjithë Shqipërisë.
Pashkë 2020 
Pa frikë 
“Mos kini frikë” (Matth.28:10)
Një nga dhuratat kryesore që na fali Zoti i Ngjallur, theksohet në himnin e periudhës paskale: “Kur ishin dyert mbyllur, Jisui iu shfaq nxënësve, u largoi  frikën dhe u dha paqen”. Me fuqinë që na jep kjo lloj mospasjeje frikë, nxënësit që më parë ishin rrëzuar prej “frikës së judenjve”, u treguan “në të gjitha kombet” apostuj të patrembur, dëshmitarë të Ngjalljes së Tij.
Frika është një këshilluese e keqe e njeriut. Ajo depërton me mënyra të ndryshme në mendimin dhe në vullnetin tonë, duke na ulur rezistencën dhe kreativetin. Te njeriu frikën e shkaktojnë  shkaqe të ndryshme: konfliktet e armatosura, katastrofat natyrore, sëmundjet epidemike, si pandemia e tanishme e COVID-19, që ka tronditur mbarë njerëzimin. Në nivelin personal frikë shkaktojnë armiqësitë, padrejtësitë, konfliktet e ndryshme individuale, por shpesh edhe dobësitë tona. Frika njerëzore kulmon veçanërisht kur njeriu ndodhet para vdekjes.
“Mos kini frikë” (Matth. 28:10) u tha Krishti i Ngjallur grave miroprurëse; “Paqe mbi ju” i përshëndeti Ai nxënësit e Tij dhe shtoi: “Merrni Shpirt të Shenjtë” (Jn. 20:22). Jeta juaj do të mbështetet në fuqinë dhe në veprimin e vazhdueshëm të Shpirtit të Shenjtë brenda qenies suaj. Që nga ajo kohë, Shpirti i Shenjtë i fuqizon të gjithë nxënësit e Tij, duke e lidhur të mospasurit frikë me paqen dhe dashurinë. Dhe për më tepër, Zoti i siguroi se do të jetë bashkë me ta, gjithë ditët “deri në mbarim të jetës” (Matth. 28:20).
Ekziston një lidhje organike midis të mospasurit frikë, që na e dhuron Krishti, dhe frikës së Perëndisë, që është “fillimi i diturisë” (Fjalët e Urta 9:10) dhe që do të thotë përgjëratë, shpresëtari, ndërgjegjësim për praninë e Tij. Kjo frikë Perëndie është burimi jetësor, që fuqizon mospasjen frikë. Ai që ka frikë Perëndinë, nuk frikësohet nga askush dhe nga asgjë. Kjo mospasje frikë, së cilës i referohemi nuk ka asnjë lidhje me optimizmin abstrakt, por mbështetet te besimi në Perëndinë dhe në dashurinë e shprehur me vepra.
  Ndjesia e pranisë së vazhdueshme të Perëndisë e dëbon frikën përgjatë ecurisë sonë të përditshme: “Sepse edhe po të eci në mes të hijes së vdekjes, nuk do të kem frikë të këqijat, sepse ti me mua je”(Ps. 22:4), na siguron psalmisti. Dhe një poet i brezit tonë plotëson: “Kur je krah meje dehem nga lavdia Jote. As edhe veten time nuk e kam më frikë”.
Sot, mendimi dhe sjellja jonë janë robëruar nga koronavirusi. Por, ne nuk duhet ta lejojmë këtë armik të padukshëm të na gjunjëzojë. Teksa qëndrojmë në shtëpi, nuk duhet të izolohemi, përkundrazi, le ta mbështesim njëri-tjetrin, me fjalë dhe veprime të thjeshta, me heshtje të dhembshur, me dëshirë të mirë dhe gëzim. Për më tepër nuk duhet të kufizohemi duke mbështetur vetëm familjen tonë; le ta zgjerojmë interesimin tonë edhe te miqtë, tek ata që ndodhen afër dhe larg. Është nevojë urgjente që të marrim pjesë në betejën për çlirimin nga sindroma e frikës, e cila po përhapet rreth nesh në mënyrë të pakontrolluar. Nuk do të na braktisë Perëndia! Diçka e mirë do të dalë edhe nga kjo sprovë e madhe. Kjo luftë, e paparë ndonjëherë, do të fitohet me anë të mobilizimit të përgjithshëm, mbarënjerëzor të solidaritetit.
 ***
Të mospasurit frikë, që na fal Krishti, kulmon para vdekjes. Kjo frymëzohet nga bindja se: “Edhe nëse rrojmë pra, edhe nëse vdesim, të Zotit jemi” (Rom. 14:8). “Askush le të mos e ketë frikë vdekjen” na mëson shën Joan Gojarti, “sepse prej saj na çliroi vdekja e Shpëtimtarit”. Gjithë kremtimi i Pashkës shtjellon dhe fuqizon këtë përvojë themeltare të Kishës sonë. Siguria për kapërcimin e vdekjes na ofron një perspektivë të ndryshme në jetën e përditshme: “Ne e dimë se kemi shkuar prej vdekjes në jetë, dhe këtë e dimë, sepse i duam vëllezërit” (1Jn. 3:14). Kjo është eksperienca ndër shekuj e njerëzve të panumërt, që jetojnë besimin dhe dashurinë më Krishtin. “Frikë nuk ka në dashuri, por dashuria e përsosur e nxjerr jashtë frikën” (1Jn. 4:18).
Pashkë të mbarë, vëllezërit e mi!  Me Ngjalljen brenda nesh! Le të bëhet zemra jonë “tempull i Perëndisë së gjallë” (2Kor. 6:16). Befasisë dhe shqetësimit që shkaktoi kjo pandemi e dhimbshme, le t’i kundërvëmë të mospasurit frikë që na fal Krishti i Kryqëzuar dhe i Ngjallur. Një mospasje frikë plot me paqe dhe solidaritet.
Sivjet nuk do të mund ta transmetojmë dritën e Ngjalljes, nga njëra llambadhë te tjetra. Le të transmetojmë dritën e shpresës dhe të mospasjes frikë që na fal Krishti nga njëra zemër te tjetra! Krishti u Ngjall!