Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2018

Η ΚΑΤΑΛΗΨΙΣ ΤΗΣ ΚΟΡΥΤΣΑΣ - 22 Νοεμβρίου 1940 - Çlirimi i Korçës nga forcat naziste- 22 Nëntor 1940


Pas marrjes së Korçës ushtarët helene ndjekin meshën. 


Η ΚΑΤΑΛΗΨΙΣ ΤΗΣ ΚΟΡΥΤΣΑΣ




 
`Η ΙΧ μεραρχία συνέχισε καί τήν άλλη μέρα (19 Νοεμβρίου) τίς προσπάθειές της. Μέ τό 65 σύνταγμα κινήθηκε έπι­θετιχώς πρός τήν διάβασι Ντάρζας καί, πρός τό βράδυ, επέτύχε νά καταλάβη ένα ύψωμα στά βόρεια τής διαβάσεως αυτής. Μέ τό 25 σύνταγμα, έδρασε ή μεραρχία κατά μήκος τής πρός βορράν κορυφο­γραμμής τον Μάροβα. Τέλος μέ τμή­ματα τού 18 και 23 συνταγμάτων τής ΧΙΙΙ μεραρχίας επετέθη πλευριχώς καί μετωπικώς καί κατώρθωσε νά. σημειώ­·ση καί άλλα εδαφικά κέρδη.
Μ' αύτόν τόν τρόπο, οί εχθρικές δυ­νάμεις παν βρίσκονταν επάνω στόν Μά­ραβα καί συγκεκριμένως στό νότιον σκέ­λος τής στενωποϋ Τσαγχόνι,.. περιεσφίγ­γοντο άπό νότον, πλευρών καί μετωπικώς άπό τήν μεραρχία αύτή.
Λόγω, όμως, τής πυκνής δμίχλης, ή δραστηριότης τής ΙΧ μεραρχίας, τήν άλλη μέρα (20 Νοεμβρίόυ) περιωρίσθη­κε σέ μικροεπιχειρήσεις 'γιά τήν βελτί­ωσε τών θέσεων, πού ειχαν ήδη κατα­χτηθή. Τό 65 σύνταγμα κινήθηκε σέ έπίθεσι εναντίον τών όψωμάτων πρός τά· δyτικά τού Λάτο, νοτιότερα τής Ντάρ­ζας, "γιά νά διευχόλυνθή ή μετωπική ε­πίθεσις τού συγκροτήματος Κ. Βορειότερα


 
τα 32 σύνταγμα κατέλαβε τό υψωμα Χό­στιτσε καί τό 33 σύνταγμα τής ΧΙ μεραρχίας τό χωριό Μπαμπάν.
"Ετσι ή περέσφιξις τον έχθρον, στά νότια τής διαβάσεως Τσαγχόνι, έγινε ακόμα πιό στενή καί ασφυχτική, καί έ- πομένως, ή πτώσις τής τοποθεσίας πε­ρισσότερο βέβαιη. 'Επειδή, όμως, οι Ιταλοί αμύνονταν έντονα στα νότια τής Ντάρζας, τό Γ' Σώμα Στρατού διέθεσε στήν ΙΧ μεραρχία ένα τάγμα τού 22 συν­τάγματος καί τήν ομάδα άναγνωρέσεως τής ΧΙΙΙ μεραρχίας, γιά νά "χρησιμοποιηθούν στήν Πρόπα πρός ύπαστήjριξι τού αγώνος, στόν όποίον εΙχεν άποδυθή τό συγκρότημα Κ.
Μιά πολύ πυκνή όμίχλη ελάττωνέ τήν ορατότητα καί τό πρωί τής 20 Νοέμβρίου_ Μ' όλον τούτο, τό 53ό σύνταγμα τής Χ μεραρχίας δρούσε ζωηρά πρός τήν κα­τεύθννσι Ντάρζά—Μπομπόστιτσα, βοη­θόύμενο καί από τά πυρά αυτομάτων _ ό­πλων, 'όλμων καί ουλαμού τού 65 συν­τάγματος Παπαβασιλείου. Η μάχη εξελιχθηχε ευνοϊκα. και το μεσημέρι περίπου, τμήματα τοϋ ΙΙ τάγματος τού 27- προωθήθηκαν στό ϋψωμα. 1700, -στά νότια τής Μπίγκλας, ένω τα τμή­ματα τοϋ·. V τάγματος τού 53 προχώρη


 
σαν πρός τό Σχίλ, στά δυτικά τού Σβέ­τε 'Ατανάς. `Η Ιταλική δύναμις . πού ύπήρχεν έχεί άνετράπη ύστερα άπο "μικρή προσπάθεια καί, πρός τό βράδυ, ό αγώ­νας έληξε μέ την έπιχράτησι τών έλλη­νικών όπλων.
Ή Ιταλική αεροπορία σημείωσε τήν ήμέρα αύτή πολύ μέτρια δράσι. 'Εξ άλλου τό γενικό στρατηγείο γνωστοποίησε πρός τό Τ.Σ.Δ.Μ. μιά πληροφορία γιουγχο­σλαβιχής πηγής, σύμφωνα μέ τήν ό­ποία μιά Ιταλική φάλαγξ, πού έκτινό­ταν σέ μήκος είκοσι χιλιομέτρού, έκι­νείτα άπό τήν Κορυτσά πρός τό Πόγρα­δετς. Τήν πληροφορία αυτή μετέδωσε ό αξιωματικός διοικητής τού γιουγχο­σλαβιχοϋ μεθοριακού φυλακίου τού `Ο­σίου Ναούμ.
'Ολα τά σημεία έδειχναν πώς ή τελευ­ταία μέρα γιά τήν ολοκλήρώση τής κατα­λήψεως τον Μόροβα· — Ιβάν, καί γιά τήν άπελεύθερωσι τής Κορυτσάς, εΙχε ξημερώσει. Τά Γ' Σώμα Στρατου με­τέδιδε τις πληροφορίες του αύτές πρός τις ύπό τις διαταγές του μεραρχίες, καί άκομα μετέδιδε τήν έντύπωσί του ότι ό έχθράς βρισκόταν στήν τελευταία φά-σι του τής αντιστάσεώς του έπί τού Μό­ροβα. Και έδινε τις άναγκαίες διαταγές γιά νά μήν έπιτραπή στούς - Ιταλούς νά απαγκιστρωθούν χωρις ενόχλησι.
'Η νύχτα τής 21 πρός τήν 22 Νοεμ­βρίου πέρασε ήσυχη και άδιαταρακτη σέ όλους σχεδόν τούς τομείς τού μετώπου. Τό πρωι, άπό όλα τά σημεία τής γραμμής ϋπήρχαν πληροφορίες γιά άπραξία. Τό γενικό στρατηγείο μετέδωσε έκπομπη τού ραδιοφωνικού σταθμού τού Βερο­λίνου, σύμφωνα μέ τήν όποία -ή Κορυ­τσά εΙχεν έγχαταλειφθή άπό τον ήττή θέντα Ιταλικόν στρατό. ' H ΙΧ μεραρχία 'διατάχθηκε νά έτοεμάση καί να άποστεί­λη ένα τάγμα γιά τήν κατοχή καί τήν φρούρηση τής Κορυτσάς, ένώ το ΧΥ με­ραρχία διετάσσετο νά έχη έτοιμα απο­σπάσματα άπό ένα σύνταγμα πυροβο­λικού καί μιά ορειβατική μοίρα, πού νά μπορούν τέσσερες ώρές μετά τήν λήψι τής διαταγής νά κινηθούν πρός έχμετάλ­λευσι τής επιτυχίας.
''Ετσι κατελήφθησαν τό 'Ιβάν καί η Σβέντζα άπό τά τμήματα τής ΧΥ μεραρχίας, πού δρούσαν βορείως τού Δε


 
βόλη, ένω τά τμήματα πού δρούσαν στα νοτια τού ποταμού αυτού κυριευαν το Τσαγκόνι και τό ύψωμα 1136.
`Η ΙΧ μεραρχία προώθησε τήν διάταξί της στις χαμηλότερες δυτικές κλι­τύες τού Μόροβα, διέταξε τό ΙΙΙ τάγμα τού 32 συντάγματος νά προχω­ρήση νοτιοδυτικώς τής Κορυτσάς, γιά τήν εξασφάλισε τής καλύψεως τής δια­τάξεώς της, και έστειλε τό Ι τάγμα τού συντάγματος, πού τό ενίσχυσε μέ ένα λόχο τού Ι τάγματος τού 27 συντάγμα­τος, νά κάταλάβη τήν πόλι τής Κορυ­τσάς.
`Η Γ' όμάς αναγνωρίσεως είχεν ύπερ­βή τήν στενωπό Τσαγκόνι και έφθασε στήν περιοχή Σεμπλάχ, άπό όπου έ­ξέπεμψεν αναγνωρίσεις πρός τά βορείως τής λίμνης δρομολόγια, πού τά βρήκε αδιάβατα, γιατι οί Ιταλοί είχαν φρον­τίσει νά καταστρέψουν τις γέφυρες τού Δεβόλη.
Στις 5.45' άκρηβώς, τό απόγευμα μπή­καν στήν πόλι τής Κορυτσάς τά άνήκοντα στό απόσπασμα τής ΙΧ μεραρχίας Ι τάγμα τού 53 συντάγματος τού Παλαιο­δημόπουλου και ό λόχος τού Ι τάγματος τού 27 συντάγματος, τού. Σιακαβάρα, μέ άντεπρόσωπο τής διοικήσεως τον Δ. Χατζήν. Τό απόσπασμα άνήγγειλε μ' αυτό τό λακωνικό μήνυμα τό γεγονός στην μεραρχία:
«ΙΧ μεραρχίαν, ώρα 17.50'. Διεν­θυνσιν πεζικού.
'Αναφέρω ώραν 17.45' σήμερον τό ύπ' έμέ απόσπασμα είσελθόν Κορυτσάν, άπrλενθέρωσε τα.την.
Σ ννταγ ματά ρχης  Μπεγ έτη ς» .
"Ετσι ή Κορυτσά, τό όρμητήρεο τών Ιταλών πρός τήν Φλώρινα κατ τήν Θεσ­σαλονίκη, περιήρχετο για τέταρτη .φορά στά χέρια τών έλλήvων. Χίλιοι πεντακόσιοι περίπού αίχμάλωτοι, πολλά πυ­ροβόλα κάθε διαμετρήματος και άπειρο πολεμικό ύλικό κάθε ειδους άπετέλεσαν τήν πλούσια συγκομιδή τού Γ' Σώματος Στρατού άπό τήν μεγάλην τον αύτή επιτυχία, πού κατήγαγε εναντίον δυνά­μεων κατά πολύ ανωτέρων, οί όποίες ήταν ταμπουρωμένες σέ μιά αμυντική 'τοποθεσία ύποδειγματικώτατα ώργα­νώμένη, πού έπροστατευετο φυσικώς κατ γιά τήν έκπόρθησι τής όποίας χρειά


 
σθηκε νά. πολεμήση πολύ σκληρά ό έλ­ληνικός στρατός.
`Η αγαπημένη πόλις δέχθηκε τόν έλ­ληνικό στρατό κυριολεκτικά πλημμυρι­σμένη στις ελληνικές σημαίες. Μεγάλη
δοξολογία τελέσθηχε στόν μητροπολι­τικο ναό για την περιφανή εκεινη ελληνική νίκη, καί οί κάτοικοι, έλληνες
καί αλβανοί, συγχαίρονταν ό ένας τόν
άλλον γιά τό εύτυχισμένο περιστατικό.
Εν τό μεταξύ, οί έγκατασταθείσες στήν πόλι οι ελληνικές αρχές έπετυχαν - έκ­πληκτιχές πράγματι έξακρεβώσεις πλη­ροφοριών. 'Επί δεκαχοκτώ ολόκληρους μήνες, έλεγαν οί έξακρβωθείσες πληρο­φορίες, οί ίταλοί της Κορυτσάς προετοι­μάζονταν πυρετωδώς. Καί όσοι μπορού­σαν νά παρακολουθούν αύτές τις εργασίες, καταλάβαιναν ότι ό πόλεμος εναντίον τής Ελλάδος έπέκειτο. `Η Κορυτσά ειχε μεταβληθει σέ ένα κολοσσιαίο κέν­τρο εφοδιασμού, πού μπορούσε νά ικα­νοποιήση τις ανάγκες σέ κάθε τί ενός μεγάλου εκστρατευτικού σώματος. Οί στρατιωτικές έγκαταστάσεις στήν πόλι αύτή καί οί μεγάλες οχυρώσεις στόν Μό­ροβα καί στό 'Ιβάν δέν μποροϋσαν μέ κανένα μέτρο νά χαρακτηρησθούν σάν απλά έργα προκαλύψεως. 'Έδειχναν αντίθετα ότι έπρόχεcτο γιά τήν οργά­νωση ένάς ισχυρότατου ορμητηρίου, πού εΙχε σάν αντικειμενικό του σκοπό τήν Μακεδονία καί όπως έλεγαν οι ίταλοί ά­ξιωματικοί σέ διάφορα φιλικά καί συγ­γενικά των πρόσωπα, μέ τά όποία - έπι­κοινωνούααν, καί τά Δαρδανέλλια πέ­ραν αυτης.
Εξ άλλου, πολλοί άλβανοί καί έλ­ληνες πρόκριτοι ειχαν φυλακισθή άπο τις ίταλικές, άρχές, γιά νά απελενθερω­θούν τώρα, μέ τήν εiσοδο τών έλληνι­κών _στρατευμάτων στήν πόλι. Οί ίτα­λοί αιχμάλωτοι ήταν πραγματικά άν­βρώπινα ράκη. `Ικέτευαν τόν οίκτο τών ελλήνων στράτιωτών, γιατί ειχάν τόσο τρομοκρατηθή, ώστε νόμιζαν πώς και εκείνοι θά τούς κακοποιούσαν. Καί δέν πίστεύαν σχεδόν στά μάτια τούς, όταν έβλεπαν τήν καλή μεταχείρισι, τής ό ποίας έτύγχαναν. Οί πιό πολλοί καταφέρονταν εναντίον τών ήγετών τους καί ισχυρίζονταν πώς στήν 'Ιταλία κανένας δέν ηθελε τό πόλεμο, στόν. όποίο η


 
χώρα τούς ειχε συρθή γιά νά ίκανοποιη­θούν τά μεγαλομανή σχέδια τον Μουσ­σολίνι.
"Οσο γιά τά ιταλικά τμήματα. πού είχαν ύποχωρήσει καί έχαταλείψεε τήν πόλι καί τήν περιοχή της, αύτά φρόντισαν καί λεηλάτησαν καί πυρπόλησαν τά χω­ριά τού Μόροβα, πού οί κάτοικοί τους, έπtατρέφοντες τά εύρισκαν ριγμένα σέ ερείπια.
Τό ανακοινωθέν τού Γενικού Στρατη­γείου γιά τήν ήμέρα αύτη, πού άνήγ­γελλε τήν κατάληψι τής Κορυτσάς, ήταν συντεταγμένο ώς έξής. :
"Kaτa τήν σημερινήν ήμέραν τά στρα­τεύματά μας έπέτυχον τήν όλοκλήρωσιν τής καταλήψεως τον ορεινού όγκου τού Μόροβα, τήν κατάληψι τον όρους 'Ι βάν καί τού αύχένος Κάφ—έ—Καρίτ. Κατελήφθη ή Κορυτσά.
Νοτιώτερον, εις ταν τομέα τής Πίνδου, τά στρατεύματά μας κατέλαβον τα Λε­σκοβίκι καί έπροχώρησαν πέραν τής 'Ερ­σέκας και Μπόραβας.
Είς τήν "Ηπειρον τά στρατεύματά μας άνακατέλαβον τήν πόλιν τών Φιλιατών καί απώθησαν τον έχθρον πέραν τών συ­νόρων.
`Η άεροπορέα έβομβάρδισεν έχθρικάς φάλαγγας έν- υποχωρήσει μετά μεγάλης επιτυχίας, παρά τήν δραστηρίαν άντί­δρασιν τής εχθρικής άεροπορίας.
Κατά τήν μάχην τής Κορυτσάς, ·τις διήρκεσεν επί εννέα ημέρας, τά στρατεύ­ματά μας, παρά τήν ίσχυροτάτην άν­τίδρασιν τής εχθρικής αεροπορίας, κα­τήγαγον λαμπράν νίκην, άνατρέψαντα μεγάλης . δυνάμεις τον έχθρον, έγκατε­στημένας έπί οχυρών θέσεων, ένισχυομέ­νων έν πολλοίς ύπο ανθεκτικών οργανώ­σεων έκ σιδηροπαγούς σκυροδέματος με­τά συρματοπλεγμάτων.
Τήν Κορυτσάν τήν ύπερήσπιζαν αί έξής δυνάμεις : ή 11 μεραρχία αλπινι­στών Τριεστένο, ή 19 μεραρχία Βενέ-­τσια, ή 29 μεραρχία Π ιεμόντε, ή 49 με­ραρχία Πάρμα, ή 53 μεραρχία 'Αρέ­τζο, τά ανεξάρτητα τάγματα Τομόρι καί Ταραμπός, τά 109 , καί 166: τάγματα .μελανοχιτώνων, τo 4  σννταγμα  Βερσαλ­λιέρων, Τo 101 τάγμά πολυβόλων θέ­σεων, διαθέτουσαι έπίπλέον  ως σύμπλη­ρωματικά, καί πολλάς πυροβολαρχίας βα


 
ρεος πυροβολικου καί σημαντικόν άριθ­μον αρματων μάχης.
Ο κατά τήν μάχην περιελθόντες ες χείρας μας αιχμάλωτοι καί τά κυριευ­-θέντα ύλικά δέν κατεμετρήθησαν είσέτι.
'Οσον άφορά τούς μέχρι τούδε, άτιά τής έναρξεως των έπιχειρήσεων καί έφ' όλου τού άλβανικού μετώπου, περιελ­θόντας είς χείρας μας αιχμαλώτους καί τα κιριεθεντα υλικά, οι μεν πρώτοι α­νέρχονται εις μεγάλον άριθμόν άξιωμα­τικων καί χιλιάδας οπλιτών, τά δέ ύλι­κά ες 80 έλαφρά καί βαρέα πυροβόλα, 55 αντιαρματικά πυροβόλα, ύπέρ 300 έλαφρά καί βαρέα πολυβόλα, 20 άρματα μάχης, ϋπέρ τά - 250 αύτοκίνητα, ύπέρ τάς 1500 μοτοσυκλέττας καί ποδήλατα και σημαντικας ποσότητας πυρομαχικών, καυσίμων, ύματισμού, καί έτέρον ύλι­κού πάσης φύσεως».

Πηγή: Η ιστορία του Ελληνοϊταλικού Πολέμου 1940-1941 σελ 327-330.
© Πελασγός Κορυτσάς






Çlirimi i Korçës nga forcat naziste.


Divizioni i IX-të  vazhdoi dhe ditën tjetër (19 Nëntor) përpjekjet e tij. Me batalionin e 65-të, sulmoi, drejt kalimit të Dardhës dhe nga mbrëmja, arriti që të pushtonte lartësinë në veri të saj. Me batalionin e 25-të, veproi divizioni përgjatë saj në veri të majës së vargmalit të Moravës. Në fund me pjesë të batalionit të 18-të dhe 23-të të Divizionit të XIII  u krye një sulm anësor dhe ballor dhe arriti që të realizonte disa fitore në terren.
Në këtë mënyrë, forcat armiqësore që gjendeshin mbi Moravën dhe konkrretisht në pjesën jugore të ngushticës së Cangonjit  po rrethoheshin  nga jugu, si nga ana ballore dhe ajo anësore nga ky divizion.
Por, për shkak, të mjegullës së dendur, aktiviteti i divizionit të IX-të, ditën tjetër (20 Nëntor) u kufizua në veprime ushtarake të vogla për përmirësimin e pozicioneve që ishin tashmë në kontrroll. Divizioni i 65-të lëvizi për sulm kundër lartësisë në perëndim të Latos më në jug të Dardhës "që të mund të bëhej më i lehtë sulmi ballor i konstruktit K. Më në veri Batalioni i i 32-të zotëroi lartësinë e Hoçishtit dhe batalioni  i 33-të i Divizionit të XI në fshatin Baban.

Kështu rrethimi i armikut, në jug të ngushticës së Cangonjit u bë dhe më e ngushtë dhe më e vështirë, dhe si rrjedhim rrënia e pozicionit më e sigurt. Por, mqs, italianët mbroheshin fort në jug të Dardhës Trupi i III-të i Ushtrisë vuri në dispozicion Divizionin e IX një batalion të regjimentit të 22-të  dhe të grupit të zbuluesve të Batalionit të XIII që të përdoreshin në Propa në mbështetje të luftës, në të cilën merrte pjesë struktura K.
 Një mjegull shumë e dendur zvogëlonte shikimin dhe në mëngjes të 20 Nëntorit me gjithë këto, regjimenti i 53-të i Divizionit të X vepronte fort në drejtim të vijës Dardhë -Boboshticë, të ndihmuar dhe nga zjarri i  armëve automatike e të gjyleve të skuadriljes së regjimentit të 65-të Papavasiliu.
Beteja u zhvillua pozitivisht dhe pothuajse nga dreka , pjesë të batalionit të II-të, të 27-ës ecën pëpara në lartësinë 1700, në jug të Bigllës, ndërsa pjesë të  batalionit të V-të të 53-eshit për nga Skil, në perëndim të Sveti Atanasit. Forca italiane, që ishte atje  përmbys pas "një përpjekje të vogël dhe nga mbrëmja beteja përfundoi me mbizotërimin e armëve helene.
Aeroporia Italiane gjatë kësaj dite pati një aktivitet tepër mesatar. Ndër të tjera komanda e përgjithshme informoi tek T.S.D.M një informacion nga një burim jugosllav, sipas të cilit një autokolonë italiane, që shtrihej në gjatësi 20 km, po  drejtohej nga Korça për në Pogradec. Këtë informacion e transmetoi oficeri në kombandë e pikës kufitare të Oshënar Naumit.
Të gjitha pikat  tregonin se dita e fundit për të përfunduar pushtimin e Moravës -Ivan dhe për çlirmin e Korçës kishte gëdhirë.
Trupa e III-të ushtarake transmetonte këto informacione drejt divizioneve nën urdhërat e saj, dhe gjithashtu krijonte përshtypjen që armiku ishte në fazën e tij të fundit të rrezistencës të tij në Moravë. Gjithashtu jepte urdhërat e nevojshëm që të mos iu lejohej italianëve që të shkëputeshin pa shqetësim.
Nata e 21 për 22 Nëntor kaloi e qetë dhe pa probleme në të gjitha, pothuajse pikat e frontit. Në mëngjes, nga të gjitha pikat e frontit kishte informacione për mungesë lëvizjeje. Komanda e përgjithëshme transmetoi një emision radiofonik të Berlinit, sipas të cilit - Korça ishte braktisur nga ushtria e mundur Italiane.  Divizioni i IX-të u urdhërua që të përgatitë dhe të dërgojë një batalion për zotërimin dhe ruajtjen e Korçës, ndërsa divizioni i XY u urdhërua që të ketë fragmente  nga një regjiment artilerie dhe një skuadër alpinistësh, që të mundeshin në katër orë pas marrjes së urdhërit të lëvizin për të shfrytëzuar suksesin.
Kështu u vendosën në zotërim Ivani dhe Zvesda nga pjesë të divizionit XY, i cili vepronte në veri të Devollit, ndërsa pjesë që vepronin në jug të këtiju lumi morënnë zotërim Cangonjin dhe lartësinë 1136.
Divizioni i IX zhvendosi  rënditjen e saj në pllajat më të ulëta të Moravës, urdhëroi batalionin e III-të të regjimentit të 32-të që të përparonte në jugperëndim të Korçës që të siguronte mburojë të vendosjes së saj dhe dërgoi Batalionin e I-rë të regjimentit të cilin e përforcoi me pjesë të batalionit i të regjimentit të 27-të që të merrte në zotërim qytetin e Korçës.
Grupi i tretë i zbuluesve  kishte kaluar ngushticën e Cangonjit dhe mbërriti në zonën e Zëmblakut nga ku dhe kreu misione zbulimi në rrugët në veri të liqenit, ku dhe të gjitha i gjeti të pakalueshme sepse Italianët ishin kujdesur që të shkatërronin urrat e Devollit.
Në orën 5:45 fiks mbasdite hynë në qytetin e Korçës pjesë që iu përkisnin divizionit të IX, batalionit I të regjimentit të 53-të të Papadhimopoulos dhe kompania e batalionit I të regjimentit të 27, të Siakavaras, me përfaqësues të komandës Dh Hatzi. Kjo përfaqësi shpalli këtë mesazh lakonik tek Divizioni "Divizioni i IX, ora 17:50 Komanda e këmbësorisë. Raportoj ora 17:45 sot nën kryesinë time një përfaqësi hyri në Korçë dhe e çliroi atë.   

Kolonel Begeti".


Kështu Korça, pikënisja e Italianëve drejt Follorinës dhe Thessalonikit binte për herë të katërt në duart e helenëve. 1500 pothuajse rrobër, shumë armë të rënda të diametrave të ndryshme dhe material i pafund luftarak të çdo lloji ishin përfitimet e pasura së Trupës së III-të të ushtrisë nga ky sukses i madh që u arrit ndaj forcave shumë më të mëdha, të cilat ishin të vendosura në një vendodhje mburojë dhe të organizuar në mënyrë shëmbullore e cila ruhej në mënyrë natyrale dhe për mundjen e së cilës u desh që të lufonte shumë ashpër ushtria helene.

Qyteti i dashur priti ushtrinë helene me gjithë kuptimin e fjalës të mbytur nga flamujt grekë. Një dhoksologji e madhe u krye në Mitropoli për atë fitore krenare helene, dhe banorët, grekë dhe shqiptarë, përgëzonin njëri-tjetrin për këtë ngjarje të  lumtur.


Në të njejtën kohë, autoritetet greke në qytet arritën në kohë shumë të shkurtër të siguronin të dhëna në veçanti tepër të sakta. Për 18 muaj me radhë, thoshin këto informacione të sigurta, italianët e Korçës përgatiteshin vazhdimisht. Të gjithë ata sa mundën që të shikonin këto përgatitje, e kuptonin që lufta kundër Greqisë po afronte. Korça ishte  kthyer në një qëndër kolosale furnizimit, ku mund të kënaqte nevojat, në çdo gjë, për një ushtri të madhe.  Këto impiante ushtarake në këtë qytet dhe fortifikimet  në Moravë dhe në Ivan nuk mundeshin me asnjë masë që të quheshin si vepra të thjeshta mbrojtjeje. Tregonin të kundërtën, se bëhej fjalë për organizimin e një baze ushtarake tepër të fortë që kishte si qëllimin e tij kryesor Maqedoninë dhe siç thoshin oficerët italianë tek persona të ndryshëm të afërt me të cilët komunikonin dhe përtej Dardaneleve.

Përtej të gjithave, shumë udhëheqës shqiptarë dhe grekë ishin burgosur nga autoritetet italiane që të lirohen tani me hyrjen e ushtrisë helene në qytet. Rrobërit italianë ishin me të vërtetë lecka njerëzore. Përgjëroheshin për mëshirën e ushtarëve helene, sepse ishin terrorizuar kaq shumë, sa kujtuan se ata do t'i keqtrajtonin . Pothuajse nuk ju besonin syve kur shikonin trajtimin e mirë të cilin patën. Më të shumtët prej tyre akuzonin udhëheqësit e tyre dhe pretendonin se në itali askush nuk e donte luftën, në të cilën vendi i tyre kishte hyrë që të kënaqte planet megalomane të Musolinit.

Për sa i përket pjesëve të ushtrisë italiane që ishin tërhequr dhe kishin braktisur qytetin dhe zonën rreth saj, ato u kujdesën që të plaçkisin dhe të djegin fshatrat e Moravës të cilat banorët e tyre kur u kthyen i gjetën të kthyera në gërmadha.
Deklarata e Komandës së Përgjithshme të Ushtrisë për këtë ditë që lajmëroi marrjen e Korçës ishte e formuluar si mëposhtë:

"Gjatë ditës së sotme forcat tona arritën që të përfundojnë zotërimin e vëllimit malor të Moravës, zotërimin e malit Ivan dhe të Qafës së Qarit. U vendos nën zotërim dhe Korça.
Më herët në pjesën e Pindit, forcat   tona morën në zotërim  Leskovikun dhe përparuan përtej Ersekës dhe Borovës.
Në Epir forcat tona rimorën qytetin e Filiatës dhe shtynë armikun  përtej kufijve.

Aeroporia bombardoi  forcat armiqësore  në tërheqje e sipër me sukses, mgjth reagimin e fortë të aeroporisë armiqësore.

Gjatë betejës së Korçës, e cila zgjati nëntë ditë, forcat tona ushtarake, pavarësisht reagimit tepër të fotë të aeroporisë armiqësore, arritën një fitore të madhe, duke përmbysur  forcat e shumta të armikut të cilat ishin të vendosura në pozicione të fortifikuara, të përforcuara në më të shumtën e rasteve me beton të lidhur me hekur  dhe rrjeta  teli.

Korçën e mbronin forcat e mëposhtme: Divizioni i 11-të i alpinistëve Triesteno, Divizioni i 19-të i Venecias, Divizioni i 29 të Piemonte, Divizioni i 49-të Parma, Divizioni i 53-të Aretzo,  Batalionet Tomorri dhe Tarabosh*  Batalionet e Këmishëzinjëve 109 dhe 166, Regjimenti i 4-ët Versalieron, Batalioni i 101-të i pozicioneve mitraliere, e cila funksiononte si mbështetje dhe shumë bateri të artilierisë së rëndë dhe një numër i madh mjetesh të blinduara.

Armiqtë që gjatë betejës ranë në duart tona si rrobër por dhe materialet e konfiskuara nuk u numëruan atje për atje.
Përsa iu përket atyre, rrobërve dhe materialeve, që  kanë rënë në duart tona nga fillimi i fushatës ushtarake deri tani në të gjithë frontin shqiptar,  përsa iu përket të parëve janë të shumtë në numër oficerët dhe me mijëra ushtarët, ndërsa materialet ushtarke në 80 armë zjarri të rënda dhe të lehta, 55 armë anti-tank dhe mbi 300 mitraliozë të rëndë  e të lehtë 20 tanke, mbi 250 automjete, mbi 1500 motoçikleta dhe biçikleta dhe një numër i madh municionesh,  karburanti, veshjesh, dhe material tjetër i çdo lloji"

* Batalinet Tomorri dhe Tarabosh përbëheshin nga shqiptarë.

Burimi: Historia e Luftës Italo-Greke 1940 -1941 fq 327-330

Përktheu Përgatiti Pelasgos Koritsas.




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Ενισχύστε οικονομικά την προσπάθεια μας!

Ετικέτες

ενημέρωση (2161) ενημέρωση-informacion (1487) Αλβανία (907) ορθοδοξία (422) ιστορία-historia (399) Εθνική Ελληνική Μειονότητα (366) ελληνοαλβανικές σχέσεις (312) ορθόδοξη πίστη - besimi orthodhoks (280) Εθνική Ελληνική Μειονότητα - Minoriteti Etnik Grek (258) Β Ήπειρος (240) ορθοδοξία-orthodhoksia (239) ορθόδοξη πίστη (222) εθνικισμός (195) διωγμοί (162) Κορυτσά-Korçë (122) τσάμηδες (122) shqip (119) Κορυτσά Β Ήπειρος (109) informacion (100) Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος (97) ορθόδοξη ζωή (96) ορθόδοξη ζωή- jeta orthodhokse (76) διωγμοί - përndjekje (62) ορθόδοξο βίωμα (59) εθνικισμός-nacionalizmi (58) ορθόδοξη εκκλησία της Αλβανίας (55) Ελλάδα-Αλβανία (48) Ι.Μ Κορυτσάς - Mitropolia e Shenjtë Korçë (47) ανθελληνισμός (44) πολιτισμός - kulturë (44) Ελληνικό Σχολείο Όμηρος (43) Γενικό Προξενείο Ελλάδος Κορυτσά (41) besimi orthodhoks (40) Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας - Kisha Orthodhokse Autoqefale Shqiptare (40) ιστορία ορθοδοξίας (36) βίντεο (35) Shqipëria (32) ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 1821 (32) κομμουνισμός- komunizmi (30) πνευματικά (27) Μητρόπολη Κορυτσάς - MItropolia e Korçës (24) πολιτική-politikë (24) απόδημος ελληνισμός-helenizmi i diasporës (22) αλβανικά (21) εκπαίδευση (21) Αρχαία Ελλάδα (20) helenët-Έλληνες (19) κομμουνισμός (19) Greqia (17) Βλαχόφωνοι Έλληνες (15)