|
Tο ελληνικό Ορφανοτροφείο της Πριγκήπου καθώς και 12 μεταβυζαντινές
εκκλησίες της Βορείου Ηπείρου περιλαμβάνονται στην τελική λίστα με τα επτά
πιο απειλούμενα μνημεία στην Ευρώπη, όπως ανακοινώθηκε χθες από τη Europa
Nostra και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Η ανακοίνωση αποκτά μεγαλύτερη
βαρύτητα καθώς συμπίπτει με την ανακήρυξη του 2018 ως Ευρωπαϊκού Ετους
Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Το γεγονός ότι το Ορφανοτροφείο της Πριγκήπου στην
Προποντίδα και οι μεταβυζαντινές εκκλησίες της Μοσχόπολης και της Κορυτσάς
στη Νοτιοανατολική Αλβανία «πέρασαν» από τη «short list» των δεκατεσσάρων
μνημείων που απειλούνται (όπως γράφαμε πριν από λίγους μήνες) στη λίστα των
επτά πιο απειλούμενων είναι ενδεικτικό του κινδύνου που διατρέχουν αλλά και
της σημασίας που έχουν για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Το ελληνικό Ορφανοτροφείο
της Πριγκήπου θεωρείται το μεγαλύτερο ξύλινο κτίριο στην Ευρώπη και το
δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο. Ανεγέρθηκε την περίοδο 1895-1897 από γαλλική
εταιρία με αρχιτέκτονα τον Alexandre Vallaury, στο μεγαλύτερο από τη συστάδα
των εννέα Πριγκηπονήσων της Προποντίδας. Είναι πενταώροφο και διαθέτει
συνολικά 206 δωμάτια, αίθουσες χορού, τραπεζαρίες και άλλους κοινόχρηστους
χώρους. Δημιουργήθηκε ως ξενοδοχείο αλλά ο Σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ Β’ δεν του
έδωσε άδεια λειτουργίας γιατί επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί και ως
χαρτοπαικτική λέσχη. Το 1903 δωρήθηκε από την Ελένη Ζαρίφη στο Πατριαρχείο
Κωνσταντινουπόλεως και στέγασε το Εθνικό Ορφανοτροφείο μέχρι το 1964. Τη
δεκαετία του ‘80 προκλήθηκαν μεγάλες καταστροφές στο οικοδόμημα από πυρκαγιά.
Ακολούθησε η υφαρπαγή του από το τουρκικό δημόσιο, το 1997. Το 2006 το
Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δικαίωσε το Φανάρι σχετικά με
το ιδιοκτησιακό δικαίωμα του επί του κτιρίου. Εγκατάλειψη Στη Μοσχόπολη και
την περιοχή της Κορυτσάς, στη Νοτιοανατολική Αλβανία, διαβάζουμε στο
himara.gr, 12 εκκλησίες, χαρακτηριστικά δείγματα της εκκλησιαστικής τέχνης
του 17ου-18ου αιώνα, κινδυνεύουν από την εγκατάλειψη. Αν και χαρακτηρίζονται
αριστουργήματα του «μεταβυζαντινού ρυθμού», μια σειρά από αιτίες -πολεμικές
συγκρούσεις, λεηλασίες, φυσικές καταστροφές κ.ά.-έχουν βλάψει σοβαρά τα μνημεία,
σημειώνει στην έκθεσή της η Europa Nostra. Επισημαίνει, επίσης, πως η μείωση
του χριστιανικού πληθυσμού και η επακόλουθη έλλειψη σε κληρικούς έχουν ως
αποτέλεσμα η μεγάλη πλειοψηφία των εκκλησιών να μη χρησιμοποιείται το
μεγαλύτερο μέρος του χρόνου. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της εκκλησίας
του Αγίου Γεωργίου στη Μοσχόπολη. Το 2011 η αναστήλωσή της κέρδισε το βραβείο
της Europa Nostra. Σήμερα κινδυνεύει από τις λεηλασίες....
|
“Europa Nostra”, një federatë paneuropiane me aktivistë për ruajtjen
dhe mbrojtjen e zonave me vlera historike dhe kulturore, këtë të dielë lëshoi
alarmin për shtatë objekte që janë në prag të zhdukjes.
Mes këtrye objekteve, “Europa Nostra” rendit edhe kishat bizantine të
Voskopojës.
“Lufta, grabitjet dhe fatkeqësitë natyrore kanë dëmtuar seriozisht
kishat bizantine në Voskopojë dhe Vithkuq, në jug-lindje të Shqipërisë. Ato
janë kryevepra të stilit post-bizantin”, thotë Europa Nostra.
Alarmi i lëshuar nga kjo federatë ka zënë hapësirë edhe tek Euronews,
që i ka kushtuar një artikull me titullin “Vizitojini para se të zhduken”.
Ndërkohë, gjashtë objektet e tjera që rrezikojnë seriozisht zhdukjen
është fabrika më e vjetër e prodhimit të akullit në Portin i Peshkimit në
Grimsby të Britanisë së Madhe, dikur porti më i mëdh i këtij lloji.
Lista vazhdon me qendrën historike të Vjenës. Planet për të ndërtuar
disa pallate shumëkatëshe në këtë qytet, sipas aktivistëve do t’i merrnin
frymën qendrës historike të kryeqytetit austriak, dikur kryeqendër kulturore
botërore.
Në listë është përfshirë edhe një monument futurist i ndërtuar në
Bullgari në vitin 1981 nga regjimi komunist. Monumenti ka rënë pre e
grabitjeve, vandalizimit dhe erozionit.
Një tjetër objekt është edhe kazinoja Constanta në Rumani. E ndërtuar
në brigjet e Detit të Zi në vitin 1910, ajo rrezikon të degradohet për shkak
të braktisjes që prej fillimit të viteve 2000.
“Prinkipo” në Stamboll të Turqsë, dikur një jetimore greke. E
ndërtuar e gjitha me dru ajo është ndërtesa më e madhe e këtij lloji. Që prej
vitit 1964 nuk shërben më si e tillë.
Manastiri David Gareja në Gjeorgji. Aktivistët thonë se afresket,
shpellat dhe punimet artistike janë duke u zhdukur në këtë kompleks, në të
cilin nuk është vënë dorë prej dekadash.
Top Channel
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου